Bạn đang xem bài viết “Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng” được cập nhật mới nhất tháng 12 năm 2023 trên website Bac.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Dương Soái – tìm quặng, “gửi em ở cuối sông Hồng”…1. Dương Soái vừa tự hào lại vừa chạnh lòng với cái việc lúc nào người ta cũng chỉ biết tới anh như là tác giả có duy nhất một bài thơ bất hủ “Gửi em ở cuối sông Hồng”. Bài thơ-hát “kinh điển” về dòng sông Mẹ của nền văn minh sông Hồng ấy hình như nước Việt ta ai cũng thuộc cả:“Anh ở biên cương, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.ở nơi đây mùa này con nước, lắng phù sa in bóng đôi bờ.Anh ở biên cương,biết là em năm ngóng tháng chờ.Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước,nên ngày ngày cùng bạn bè trên chốt,Anh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong”. …
Kích vào “play” để nghe bài “Gửi em ở cuối sông Hồng”
Anh ở biên cương nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.Ở trên anh mùa này con nước lắng phù sa in bóng đôi bờ.Anh ở biên cương biết rằng em năm ngóng tháng chờ,cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước,nên ngày ngày cùng bạn bè trên chốtanh lại xuống sông Hồng cho thỏa lòng em mong. Em ở phương xa, nghe đài báo gió mùa đông bắc,em thương anh nơi chiến hào gặp rét.Mà em thương anh chiều nay đangđứng gác, lo canh giữ đất trời, áo ấm có lạnh không,hỡi anh yêu người chiến sĩ biên thùy? Có gì đâu tấm lòng người chiến sĩ,có tình yêu bốn mùa sưởi ấm.Dù gió mưa, dù mùa đông.Vì rằng em luôn ở bên anh. Em ở phương xa nơi con sông Hồng chảy về với biển,ở trên anh đầu nguồn biên giới,cuối dòng sông nơi ấy quê nhà.Em ở phương xa, cách mười sông ba núi bốn đèo,Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nướcđem lòng mình gửi về miền biên giới.Sao chẳng nói nên lời nhưng nặng tình yêu thương. Anh ở biên cương, sương lạnh giá biết mùa đông tới. Nơi quê hương em bước vào vụ mới. Rằng anh thương em đồng quê chưa cấy hết,tay em ngập dưới bùn, lúa cấy thẳng hàng không,hỡi em yêu ở cuối sông Hồng?Thầy dòng sông sóng ngầu lên sắc đỏbiết là anh nhớ về em đó nhớ về anh đó.Là chiến công, là niềm tin,là tình yêu anh gửi cho em là tình yêu em gửi cho anh.Anh gửi cho em Em gửi cho anh Là tình yêu ta gửi cho nhau.
Share this:
Số lượt thích
Đang tải…
“Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng”
Dương Soái – tìm quặng, “gửi em ở cuối sông Hồng”… 1. Dương Soái vừa tự hào lại vừa chạnh lòng với cái việc lúc nào người ta cũng chỉ biết tới anh như là tác giả có duy nhất một bài thơ bất hủ “Gửi em ở cuối sông Hồng”. Bài thơ-hát “kinh điển” về dòng sông Mẹ của nền văn minh sông Hồng ấy hình như nước Việt ta ai cũng thuộc cả: “Anh ở biên cương, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.ở nơi đây mùa này con nước, lắng phù sa in bóng đôi bờ.Anh ở biên cương,biết là em năm ngóng tháng chờ.Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước,nên ngày ngày cùng bạn bè trên chốt,Anh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong”. …
Kích vào “play” để nghe bài “Gửi em ở cuối sông Hồng”
Anh ở biên cương nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.Ở trên anh mùa này con nước lắng phù sa in bóng đôi bờ.Anh ở biên cương biết rằng em năm ngóng tháng chờ,cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước,nên ngày ngày cùng bạn bè trên chốtanh lại xuống sông Hồng cho thỏa lòng em mong. Em ở phương xa, nghe đài báo gió mùa đông bắc,em thương anh nơi chiến hào gặp rét.Mà em thương anh chiều nay đangđứng gác, lo canh giữ đất trời, áo ấm có lạnh không,hỡi anh yêu người chiến sĩ biên thùy? Có gì đâu tấm lòng người chiến sĩ,có tình yêu bốn mùa sưởi ấm.Dù gió mưa, dù mùa đông.Vì rằng em luôn ở bên anh. Em ở phương xa nơi con sông Hồng chảy về với biển,ở trên anh đầu nguồn biên giới,cuối dòng sông nơi ấy quê nhà.Em ở phương xa, cách mười sông ba núi bốn đèo,Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nướcđem lòng mình gửi về miền biên giới.Sao chẳng nói nên lời nhưng nặng tình yêu thương. Anh ở biên cương, sương lạnh giá biết mùa đông tới. Nơi quê hương em bước vào vụ mới. Rằng anh thương em đồng quê chưa cấy hết,tay em ngập dưới bùn, lúa cấy thẳng hàng không,hỡi em yêu ở cuối sông Hồng?Thầy dòng sông sóng ngầu lên sắc đỏbiết là anh nhớ về em đó nhớ về anh đó.Là chiến công, là niềm tin,là tình yêu anh gửi cho em là tình yêu em gửi cho anh.Anh gửi cho em Em gửi cho anh Là tình yêu ta gửi cho nhau.
Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng
Chùm ca khúc này là những ca khúc lãng mạn cách mạng viết về tình yêu của những người lính với đất nước, quê hương, với Bác Hồ kính yêu. Bài hát được nhạc sĩ viết trên nền bài thơ cùng tên của nhà thơ Dương Soái. Sinh thời, nhạc sĩ Thuận Yến có lần kể rằng, trong một chuyến công tác lên biên giới sau cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc, năm 1980, ông đã gặp vợ chồng một chiến sĩ. Vợ quê Thái Bình, chồng đang chốt ở biên giới Bát Xát, thượng nguồn sông Hồng. Người con gái trẻ kể với nhạc sĩ rằng, anh chị vừa cưới nhau được ít ngày thì chiến tranh nổ ra, chồng chị lên đường chiến đấu… Và chị đã lặn lội lên biên giới gặp chồng. Nghe chuyện, nhạc sĩ Thuận Yến rất xúc động, ông bảo ông muốn viết một bài hát về chuyện tình của người lính trẻ này lắm nhưng chưa viết được. Phải đến khi gặp bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng của Dương Soái thì câu chuyện tình yêu trong chiến tranh kia mới ra đời.
Bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng được Dương Soái viết trong những ngày đầu chiến tranh biên giới phía Bắc. Khi ấy, ông là phóng viên của Đài Phát thanh Hoàng Liên Sơn (nay tách thành hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái), được cử lên mặt trận ngay trong tháng 2-1979. Vào một ngày, lúc tạm yên tiếng súng, dưới mái một ngôi nhà lá ở Phố Lu, trong tâm trạng của một người lính nơi chiến trận, Dương Soái đã viết bài thơ tràn đầy cảm xúc nhớ thương gửi người yêu ở hậu phương. Bài thơ được in trên tờ tạp chí của Hội Văn học-Nghệ thuật Hoàng Liên Sơn, sau đó Tuần báo Văn nghệ của Hội Nhà văn Việt Nam in lại. Dương Soái sinh năm 1950 ở Duy Tiên, tỉnh Hà Nam, nhưng sống nhiều năm ở vùng biên cương và “gắn bó máu thịt” với miền đất Lào Cai.
Bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng của Dương Soái không chỉ được nhạc sĩ Thuận Yến phổ nhạc thành ca khúc, thành “Giai điệu tự hào” mà còn được các “giọng ca vàng” nổi tiếng như: Thu Hiền – Trung Đức, Trọng Tấn – Thanh Hoa, Trọng Tấn – Anh Thơ, Việt Hoàn – Anh Thơ… chắp cánh cho bay cao, bay xa. Bài hát gồm hai lời, với giọng ca nam nữ mang một âm hưởng vừa sâu lắng vừa trữ tình, nhưng cũng rất giàu chất chiến đấu:
Anh ở biên cương nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt. Ở nơi anh mùa này con nước, lắng phù sa in bóng đôi bờ. Anh ở biên cương, biết rằng em năm ngóng tháng chờ, Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước, Nên ngày ngày cùng bạn bè trên chốt Anh lại xuống sông Hồng cho thỏa lòng em mong. Em ở phương xa, nghe đài báo gió mùa Đông Bắc, Em thương anh nơi chiến hào gặp rét. Mà em thương anh… chiều nay đang đứng gác, Lo canh giữ đất trời, áo ấm có lạnh không, Hỡi anh yêu, người chiến sĩ biên thùy? Có gì đâu tấm lòng người chiến sĩ, Có tình yêu (bốn mùa sưởi ấm) (Dù gió mưa), (dù mùa đông), (Vì rằng em) luôn ở bên anh (2)
2. Em ở phương xa, nơi con sông Hồng chảy về với biển, Ở trên anh đầu nguồn biên giới, cuối dòng sông nơi ấy quê nhà. Em ở phương xa, cách mười sông ba núi bốn đèo, Cứ chiều chiều ra sông mà gánh nước Đem lòng mình gửi về miền biên giới. Sao chẳng nói nên lời nhưng nặng tình yêu thương. Anh ở biên cương sương lạnh giá biết mùa đông tới. Nơi quê hương em bước vào vụ mới. Rằng anh thương em, đồng quê chưa cấy hết, Tay em ngập dưới bùn, lúa cấy thẳng hàng không, Hỡi em yêu ở cuối sông Hồng? Thấy dòng sông sóng ngầu lên sắc đỏ Biết là anh nhớ về em đó (Là chiến công), (là niềm tin), Là tình yêu em gửi cho anh. Anh gửi cho em Em gửi cho anh Anh gửi cho em Là tình yêu… ta gửi… cho nhau…
Theo nhà thơ Dương Soái, mới đầu nhạc sĩ Thuận Yến viết Gửi em ở cuối sông Hồng đơn ca theo bài thơ gốc của Dương Soái. Nhưng NSƯT Thanh Hương, vợ nhạc sĩ Thuận Yến đã khuyên ông nên viết song ca cho ca sĩ có “đất” để giao lưu và Thuận Yến đã biến Gửi em ở cuối sông Hồng thành bài song ca nam nữ 2/3 gồm lời 1, lời 2 như hiện nay.
Năm 1999, nhân kỷ niệm 55 năm Ngày thành lập QĐND Việt Nam, ca khúc Gửi em ở cuối sông Hồng đã được Bộ tư lệnh Biên phòng trao giải thưởng Bài hát được các chiến sĩ bộ đội biên phòng bình chọn là hay nhất. Trước đó, năm 1994, bài hát đã được tặng Giải thưởng Bộ Quốc phòng.
Nhạc sĩ – Đại tá Thuận Yến tên thật là Đoàn Hữu Công, sinh ngày 15-8-1932, tại Quảng Nam, mất ngày 24-5-2014 tại Hà Nội. Ông nhập ngũ năm 1953, tham gia chiến đấu tại mặt trận Bắc Tây Nguyên. Tại đây, ông đã viết những ca khúc đầu tay như “Hò dân công” hay “Thi đua sản xuất”. Năm 1961, ông được cử ra Bắc học tại Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam). Năm 1965, ông xung phong đi chiến trường B cùng với Đoàn Văn công Quân Giải phóng Trị Thiên. Ông quyết định chọn bút danh Thuận Yên, ghép từ các chữ Duy Thuận (quê cha) và Duy Yên (quê mẹ). Khi gửi tác phẩm về Hà Nội, phát thanh viên của Đài Tiếng nói Việt Nam đọc là Thuận Yến. Thế là thành bút danh Thuận Yến! Ông từng giữ cương vị Trưởng đoàn Văn công Quân khu 2, Trưởng đoàn Văn công Tổng cục Kinh tế (Bộ Quốc phòng), Trưởng ban Âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam…
Nhạc sĩ Thuận Yến đã sáng tác chừng 500 bài hát, trong đó có nhiều ca khúc nổi tiếng thể hiện tình yêu quê hương, đất nước; đặc biệt là những ca khúc viết về Chủ tịch Hồ Chí Minh, về những người mẹ, về những người chiến sĩ Quân đội nhân dân Việt Nam như: Vầng trăng Ba Đình (Giải nhất ca khúc của Bộ Văn hóa năm 1987), Gửi em ở cuối sông Hồng, Màu hoa đỏ (Giải thưởng Bộ Quốc phòng năm 1994), Chia tay hoàng hôn (Giải bài hát được nhiều người ưa thích năm 1992-1993 của Đài Tiếng nói Việt Nam); Bác Hồ một tình yêu bao la, Người về thăm quê, Miền Trung nhớ Bác, Con gái mẹ đã thành chiến sĩ… (Giải thưởng Nhà nước về Văn học-Nghệ thuật năm 2001).
Với những ca khúc vượt thời gian và “đi cùng năm tháng” cùng những cống hiến lớn trong hoạt động âm nhạc suốt cả cuộc đời, nhạc sĩ-Đại tá Thuận Yến đã vinh dự được Chủ tịch nước truy tặng phần thưởng cao quý: Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học-Nghệ thuật đợt 5 (2023).
NGÔ VĨNH BÌNH
Bài Thơ: Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng
Rạng sáng 17/2/1979, Trung Quốc đưa 600.000 quân tấn công toàn tuyến biên giới Việt Nam, mở màn cho cuộc chiến 30 ngày trên địa bàn 6 tỉnh: Lào Cai, Lai Châu, Cao Bằng, Hà Giang, Lạng Sơn, Quảng Ninh và kéo dài suốt 10 năm sau đó. Cuối tháng 2 năm 1979, Dương Soái chuyển sang làm phóng viên chiến trường ở mặt trận biên giới Lào Cai, tận mắt chứng kiến cảnh chiến tranh khốc liệt, tinh thần chiến đấu dũng cảm, ngoan cường của bộ đội ta, đặc biệt là các chiến sĩ chặn giữ chốt. Trong lúc chờ tàu ở ga Phố Lu để về lại Yên Bái, với tâm trạng của một người lính nơi chiến trận, anh đã viết nên bài thơ: Gửi em ở cuối sông Hồng.
Gửi em ở cuối sông Hồng (Dương Soái)
Anh ở Lào CaiNơi con sông Hồng chảy vào đất ViệtTháng Hai, mùa này con nướcLắng phù sa in bóng đôi bờ
Biết em năm ngóng, tháng chờCứ chiều chiều ra sông gánh nướcNên ngày ngày cùng bạn bè lên chốtAnh lại xuống sông Hồng cho thoả nỗi em mong
Đài báo gió mùa, em thương ở đầu sôngĐỉnh đồi cao chiến hào anh gặp rétBiết mùa màng đồng quê chưa cấy hếtTay em ngập dưới bùn, lúa có thẳng hàng không?
Giá chúng mình còn cái thuở dung dăng…Anh thả lá thuyền xuôi về dưới ấyEm ra sông chắc em sẽ thấyChỉ nỗi nhớ chúng mình đủ ấm mọi mùa đông.
Nhưng thơ ngây đâu còn ở chúng mìnhKhi Tổ quốc trao anh lên tuyến đầu chặn giặcKhi biên cương trong anh đã trở thành máu thịtĐạn lên nòng anh giữ trọn nguồn sông
Nỗi nhớ cho em chưa viết được đôi dòngĐạn quân thù bỗng cuồng điên vào thị xãXe tăng thù nghiến mặt sông êm ảNhịp cầu thù chặt đứt chờ mong
Bão lửa này mang sức mạnh hờn cămPhá cầu thù, xé vụn xe tăng giặcGiữa dòng sông nghìn xác thù ngã gụcMáu giặc loang ố cả một vùng
Thì hỡi em yêu ở cuối sông HồngNếu gặp dòng sông ngàu lên sắc đỏLà niềm thương anh gửi về em đóQua màu nước sông Hồng, em hiểu chiến công anh.
Lào Cai, 1979
* Nhạc sĩ Thuận Yến đã phổ nhạc bài thơ này thành ca khúc cùng tên.
Dương Soái Và “Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng”…
TP – Dương Soái vừa tự hào lại vừa chạnh lòng với cái việc lúc nào người ta cũng chỉ biết tới anh như là tác giả có duy nhất một bài thơ hay Gửi em ở cuối sông Hồng.
Dương Soái (phải) và tác giả bài viết
Dẫu cái tên Dương Soái rất… tướng soái, lại thêm việc anh làm thơ với hình ảnh anh lính trận mạc nhớ người yêu ở đầu ngọn sông Hồng, thế cho nên ai cũng tưởng Dương Soái một đời là lính chiến.
Thật ra thì Dương Soái – hiện là Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Yên Bái – vốn là công nhân địa chất, 11 năm mưa đi tìm quặng ở Hoàng Liên Sơn (cũ). 11 năm ấy, anh “cũng kiếm được khoảng 30 bài thơ”.
Sau 11 năm trò chuyện với từng vỉa tầng quả đất vừa già nua vừa tươi mới, Dương Soái làm phóng viên chiến trường trên mặt trận biên giới Lào Cai, hồi tháng 2/1979. Anh đi gần như trọn vẹn cuộc chiến tranh biên giới vùng Lào Cai, tận mắt nhìn thấy sự khốc liệt của chiến tranh. Bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng đã bật ra từ hoàn cảnh đó.
Giữa hai trận đánh, anh ngồi trong căn nhà lá ở Phố Lu (là nhà khách của huyện) và làm… thơ. Anh viết trong tâm trạng của một người mong manh sinh tử ngoài mặt trận, muốn gửi tình yêu thương tha thiết ấy về với người hậu phương.
Trong tâm trạng của một người yêu gửi một người yêu (thực tế, lúc bấy giờ, người vợ trẻ và gia đình Dương Soái cũng đang ở Duy Tiên, Hà Nam – cuối sông Hồng). Anh viết, khi anh nhớ tới những lá thư viết vội, viết dở, hoặc không kịp viết gì của những người lính trẻ ngoài mặt trận bỏng rát kia.
Dương Soái trăn trở nhiều với thơ. Cho nên, cái buổi sáng nghe cô bạn bên trường Sư phạm nói: “Bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng của anh được nhạc sỹ Thuận Yến phổ nhạc, Đài Tiếng nói Việt Nam vừa phát hay lắm”, Dương Soái rất phấn chấn. Đó là vào năm 1980.
Từ đó, tên Dương Soái đã thêm một lần đóng đinh với Gửi em ở cuối sông Hồng, nhất là trong cái góc làng văn nghệ vốn vẫn lặng lặng với mây núi Hoàng Liên Sơn, nơi anh sống và công tác. Độ ấy, liên tục thính giả yêu cầu nhà đài phát lại bài Gửi em ở cuối sông Hồng.
Không ngờ khoảng một năm sau, anh Sum – Người Mường, Giám đốc Nhà máy Thủy điện Thác Bà (Yên Bái) gọi điện mời Dương Soái tới nhà uống rượu. Dương Soái đến, mới ngã ngửa ra, khách là vợ chồng nhạc sỹ Thuận Yến.
Vừa lên nghỉ mát ở hồ Thác Bà, nhạc sỹ Thuận Yến nóng lòng hỏi ngay địa chỉ thi sĩ Dương Soái để cảm ơn và nói lời tri kỷ. Lần đầu tiên hai tác giả Gửi em ở cuối sông Hồng gặp nhau và uống rượu. Nhạc sỹ trân trọng và chu đáo vô cùng với tác giả bài thơ Gửi em ở cuối sông Hồng.
Bây giờ ngồi bàn lại câu chuyện Gửi em ở cuối sông Hồng, Dương Soái thầm cảm ơn nhạc sỹ Thuận Yến, người đã nhuận sắc cho bài thơ được đi vào lòng người yêu thơ, yêu nhạc.
Rằng, thơ Dương Soái viết “Anh ở Lào Cai, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt”, đấy là cái tình rất cụ thể của người chiến sỹ ở mặt trận Lào Cai bỏng lửa năm 1979, nhưng khi ông Thuận Yến phổ nhạc: “Anh ở biên cương, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt”, tự dưng bài thơ phổ quát hơn, thơ bay rộng hơn trên khắp dải biên cương từ địa đầu Lũng Cú tới cực mũi Cà Mau.
Hình như có những nhiều “hạt sạn” vui vui, và tính cục bộ trong một cuộc chiến ở một vùng phên giậu trong bài thơ đã được Thuận Yến “sửa sang” rất kỹ.
Đến những đoạn như sau trong bài hát thì hoàn toàn không phải là của Dương Soái: “Em ở phương xa/ nơi con sông Hồng chảy về với biển/ ở trên anh đầu nguồn biên giới/ Cuối dòng sông nơi ấy em chờ./ Em ở phương xa/ cách mười sông ba núi bốn đèo”.
Nhưng, cũng có những câu thơ hay nguyên bản của Dương Soái mà những người chỉ nghe nhạc thôi sẽ chưa có dịp được thưởng thức, khi người lính từ trên chốt chiến đấu xuống mặt nước nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt, chàng ước ao: “Giá chúng mình còn cái thuở dung dăng…/ Anh thả lá thuyền xuôi về dưới ấy/ Em ra sông chắc là em sẽ thấy/ Chỉ nỗi nhớ chúng mình đủ ấm mọi mùa đông”.
Những câu thơ ấy đẹp và da diết đến day dứt lòng.
Đỗ Doãn Hoàng
Chuyện Xúc Động Về Hoàn Cảnh Ra Đời Của Bài Thơ “Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng”
(Mặt trận Lào Cai – 20/2/1979).
Nhà thơ Dương Soái từng xuất hiện trong chương trình “Giai điệu tự hào”.
Nhà thơ Dương Soái sinh năm 1950 ở vùng quê chiêm trũng Hà Nam. Bước vào tuổi 18, nhà thơ thoát ly gia đình, gia nhập đoàn công nhân địa chất Hoàng Liên Sơn (Ngày nay thuộc địa phận hai tỉnh Lào Cai và Yên Bái).
Khi cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc nổ ra, nhà thơ Dương Soái đang là phóng viên của Đài Phát thanh Hoàng Liên Sơn. Ông được ban lãnh đạo Đài cử lên mặt trận ngay trong tháng 2/1979. Tại nơi tạm nghỉ trong các trận đánh, ông đã được gặp các chiến sĩ và người dân vừa từ mặt trận trở về.
“Đến mặt trận, tôi gặp các đồng chí, chiến sĩ. Có người trở về sau trận đánh máu vẫn còn chảy ròng ròng ở viết thương. Người về trước, người về sau, nhưng trông thấy nhau là… khóc vì “tưởng mày chết rồi!”.
Khi biết tôi là nhà báo, các chiến sĩ nói với tôi rằng: “Anh là nhà báo, anh phải nói với mọi người rằng: Còn chúng em, thì còn biên giới”. Đặc biệt, ngay sau đó, các chiến sĩ nhờ tôi gửi những lá thư của họ về gia đình.
Người thì gửi những lá thư đã cho vào phong bì gián tem, người thì gửi lá thư vừa viết vội chưa kịp cho vào phong bì mà chỉ mới kịp gấp làm 3. Thậm chí, có người chỉ kịp xin tôi một tờ giấy để ghi vội vài dòng ngắn ngủi nhắn nhủ cho người thân ở nhà biết họ vẫn đang bình yên hoặc đưa cho tôi địa chỉ rồi nhờ tôi đánh điện về nhà báo tin họ vẫn còn sống.
Giai đoạn đó, phóng viên đi đưa tin không có phương tiện gì để truyền về ngoài trực tiếp về tại cơ quan. Vì vậy, sau khi thu đầy các cuốn băng về các mẩu chuyện – câu chuyện chiến đấu thì tôi trở về phố Lu – Lào Cai. Thời điểm đó, người ta dồn tất cả các loại tàu lại để chở những người sơ tán từ biên giới vào sâu trong nội địa.
Trong lúc ngồi chờ đoàn tàu tiếp theo ở ga phố Lu, tôi mới có thời gian lần dở những lá thư mà người nơi chiến trận đã gửi cho mình. Hoá ra, trong những lá thư đó, đa phần là địa chỉ ở Hà Sơn Bình, Hà Nam Ninh, Vĩnh Phú, Hải Hưng… tức toàn những cái tên ở phía cuối sông Hồng cả.
Điều này làm cho tôi dấy lên suy nghĩ, cuộc chiến này tập hợp rất nhiều con em ở dọc sông Hồng lên bảo vệ biên giới. Cộng với nỗi niềm của bản thân, một người cũng sinh ra bên cạnh sông Hồng… đã làm tôi cảm tác để viết nên bài thơ “Gửi em ở cuối sông Hồng”. Bài thơ sau đó được Hội Văn học Nghệ thuật Hoàng Liên Sơn in, sau đó báo Văn nghệ in”, nhà thơ Dương Soái kể.
Một năm sau, 1980, nhạc sĩ Thuận Yến tình cờ đọc được bài “Gửi em ở cuối sông Hồng”. Ông đã phổ nhạc cho bài thơ, trở thành bài hát nổi tiếng.
Nhà thơ Dương Soái kể, vài năm sau đó, ông mới gặp nhạc sĩ Thuận Yến. Nhạc sĩ họ Đoàn kể với nhà thơ rằng, trong một chuyến ngược lên biên giới sau chiến tranh, ông đã gặp vợ chồng một chiến sĩ.
Vợ ở Thái Bình, còn chiến sĩ đang chốt ở biên giới Bát Xát, phía con sông Hồng. Nhạc sĩ Thuận Yến được kể rằng, đó là người vợ trẻ, vừa lấy chồng thì chồng ra ngay biên giới. Ông bố giao cho chị phải lên biên giới để gặp chồng.
Nhà thơ Dương Soái đã lấy tên bài thơ “Gửi em ở cuối sông Hồng” để đặt tên cho tập thơ của mình.
Gặp hoàn cảnh như vậy, nhạc sĩ Thuận Yến rất xúc động nhưng lúc đó ông chưa viết được ra bài hát ấp ủ, mãi đến khi gặp bài thơ “Gửi em ở cuối sông Hồng” ca khúc mới ra đời.
Nhà thơ Dương Soái tâm sự: “Trong điều kiện chiến tranh ngày ấy, câu thơ: “Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt” có nghĩa đây là đất của ta, đất của chúng ta, của tôi – một lời tuyên ngôn “Nam quốc sơn hà…”.
Tuy nhiên, trong hoàn cảnh cụ thể của người chiến sĩ ở mặt trận Lào Cai, “Gửi em ở cuối sông Hồng” nhấn mạnh địa danh: Anh ở Lào Cai/ Nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt. Nhưng Dương Soái vẫn biết ơn nhạc sĩ Thuận Yến đã sửa giúp 2 chữ “Lào Cai” trong bài thơ ra chữ “biên cương”. Chính hai chữ “biên cương” mang một tầm rộng lớn hơn, phổ quát hơn, bay rộng hơn trên khắp dải biên cương Tổ quốc.
Cũng theo nhà thơ Dương Soái, đầu tiên nhạc sĩ Thuận Yến viết “Gửi em ở cuối sông Hồng” đơn ca theo bài thơ gốc của Dương Soái nhưng NSƯT Thanh Hương – vợ nhạc sĩ Thuận Yến đã bảo chồng phải viết song ca cho ca sĩ có đất để giao lưu nên nhạc sĩ đã biến “Gửi em ở cuối sông Hồng” thành bài song ca với 2/3 lời 2 trong ca khúc là của nhạc sĩ Thuận Yến.
Năm 1999, 20 năm sau khi “Gửi em ở cuối sông Hồng ra đời”, ca khúc đã được Bộ Tư lệnh Biên phòng trao giải thưởng Bài hát được các chiến sĩ bộ đội biên phòng bình chọn là hay nhất.
Nhà văn Hoàng Mạnh Quân – Hội Liên hiệp Văn học nghệ thuật tỉnh Yên Bái cho rằng: “Bài thơ “Gửi em ở cuối sông Hồng” của Dương Soái đã nói được tâm tư, tình cảm… của những người ở biên cương nói chung. Con sông Hồng chảy vào đất Việt vốn được nói nhiều trước đây nhưng khi chiến tranh nổ ra con sống lại mang một ý nghĩa rất khác.
Người ta cảm thấy tình cảm của những người ở biên cương gửi về người phương xa trong thời điểm “nước sôi lửa bỏng” có gì đó rất đỗi thiêng liêng, mãnh liệt… Nhất là tình yêu của những người lính đang ở biên cương bảo vệ tổ quốc gửi cho người yêu, người vợ của mình.
Cái đó đã đi sâu vào lòng người và dấy lên trong tâm hồn người ta những xúc cảm mạnh mẽ”. Bên cạnh “Gửi em ở cuối sông Hồng”, nhà thơ Dương Soái còn có nhiều bài thơ viết về cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc được đăng trên nhiều tờ báo, tạp chí…
Hà Tùng Long
Cập nhật thông tin chi tiết về “Gửi Em Ở Cuối Sông Hồng” trên website Bac.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!