Bạn đang xem bài viết Nêu Cảm Nghĩ Về Bài Thơ Bánh Trôi Nước Của Hồ Xuân Hương được cập nhật mới nhất trên website Bac.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Nêu cảm nghĩ về bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương
Hồ Xuân Hương là một nhà thơ Nôm nổi tiếng với cá tính thơ độc đáo và mới mẻ. Những sáng tác của bà luôn đề cập đến nỗi bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội cũ với một số tác phẩm tiêu biểu của như “Quả mít”, “Cái quạt”, “Con ốc nhồi”… và đặc biệt không thể không kể đến bài thơ “Bánh trôi nước” – một tác phẩm hay và ý nghĩa, không chỉ phản ánh thân phận đau đớn của người phụ nữ mà còn ca ngợi vẻ đẹp và phẩm chất đáng quý họ.
” Thân em vừa trắng lại vừa tròn,
Bảy nổi ba chìm với nước non.”
“Thân em” chính là mô-típ của những bài ca dao than thân. Ngay bản thân từ “thân em” đã gợi lên sự xót xa của người phụ nữ vì bị xã hội coi khinh, ruồng bỏ:
“Thân em như tấm lụa đào Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai”
Và Hồ Xuân Hương cũng thế, cũng ví người con gái với những nét đẹp từ cuộc sống. Nhưng cách ví von của bà thật độc đáo. Bà ví người phụ nữ tựa chiếc bánh trôi, “vừa trắng lại vừa tròn”, vừa đẹp đẽ, trắng trong vừa vẹn trò, đầy đặn. Thế nhưng chính chiếc bánh trôi ấy cũng phải chịu sự hắt hiu, lặn hụp, không làm chủ được cuộc đời của mình:
“Bảy nổi ba chìm với nước non”
Cái “nổi” – “chìm” ấy đã gợi cho thấy thấy sự truân chuyên của người phụ nữ bị lễ giáo phong kiến tước đoạt quyền tự chủ, tự do, bị coi kinh, ruồng bỏ, sống bấp bênh phụ thuộc vào người khác. Quan niệm của nho giáo dường như đã ăn sâu vào tâm thức con người Việt Nam: “Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”. Nghĩa là khi ở nhà phải thực hiện theo sự chỉ bảo của cha, lúc lấy chồng phải theo ý chồng định đoạt, chồng qua đời, người phụ nữ lại tiếp tục lệ thuộc vào con. Chẳng có một hướng đi nào cho họ, cũng chẳng có cách giải thoát nào ngoài sự trong chờ vào số phận đẩy đưa. Nói chính xác hơn, số phận họ bị đặt vào tay kẻ khác, bị định đoạt bởi niềm vui và nỗi buồn của người khác:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn.”
Từ “mặc dầu” chính là một cách nói khác thay cho sự bất lực, buông xuôi, không kháng cự. Thế nhưng dù bất lực, dù buông xuôi, dù phó thác vận mệnh vào những trang nam tử, người phụ nữ trong xã hội phong kiến vẫn giữ gìn phẩm giá của mình:
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son “
“Tấm lòng son” chính là màu nâu sẫm của đường thẻ làm nhưng bánh trôi. Đó cũng là hình ảnh ẩn ý để nói về phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ, là lời khẳng định vẻ đẹp trong tâm hồn luôn kiên định trước những vùi dập của cuộc đời. Cách nói khiêm nhường nhưng cứng rắn, gửi gắm sự xót xa, tự thán nhưng cũng là lời thách thức xã hội trong nam khinh nữ đầy rẫy những bất công.
Bằng thể thơ tứ tuyệt với bốn câu thơ ngắn gọn nhưng nữ sĩ Xuân Hương đã gửi gắm vào đó biết bao tình cảm cao đẹp, quan điểm tiến bộ và cái nhìn nhân văn vào bức chân dung có sắc và có hồn của người phụ nữ. Chính điều đó đã mang “Bánh trôi nước” đến gần với người đọc, mang Hồ Xuân Hương lên vị trí đỉnh cao của tác giả thơ Nôm trung đại và ngự trị trong lòng độc giả yêu thơ.
Cảm Nghĩ Về Bài Thơ Bánh Trôi Nước (Hồ Xuân Hương)
Tài liệu hướng dẫn làm văn cảm nhận về bài thơ Bánh trôi nước gồm hướng dẫn làm bài, lập dàn ý chi tiết cùng tuyển tập một số bài văn hay phân tích, nêu cảm nhận về nội dung của bài thơ Bánh trôi nước (Hồ Xuân Hương).
Cùng tham khảo ngay…
Hướng dẫn phát biểu cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước
Phát biểu cảm nghĩ về tác phẩm Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương.
1. Phân tích đề
– Yêu cầu của đề bài: nêu cảm nghĩ về nội dung bài thơ Bánh trôi nước.
– Phạm vi tư liệu, dẫn chứng : từ ngữ, chi tiết, hình ảnh tiêu biểu trong bài thơ Bánh trôi nước của Hồ Xuân Hương.
– Phương pháp lập luận chính : phân tích, cảm nhận.
2. Hệ thống luận điểm
– Luận điểm 1: Hình ảnh bánh trôi nước và quá trình làm bánh.
– Luận điểm 2: Vẻ đẹp, thân phận của người phụ nữ Việt Nam.
3. Lập dàn ý chi tiết
a) Mở bài
– Giới thiệu tác giả, tác phẩm:
+ Hồ Xuân Hương là nữ thi sĩ nổi tiếng của nước ta cuối thế kỉ XIX, đầu thế kỉ XX, được ca ngợi là “Bà chúa thơ Nôm”.
+ Bài thơ Bánh trôi nước là một trong những tác phẩm chữ Nôm đặc sắc của bà, mượn hình ảnh bánh trôi để kín đáo phản ánh thân phận phụ thuộc và phẩm giá cao đẹp của người phụ nữ Việt Nam.
b) Thân bài
* Luận điểm 1: Hình ảnh bánh trôi nước và quá trình làm bánh
– Hình dáng bên ngoài: tròn, trắng
– Nguyên liệu: vỏ ngoài làm bằng bột nếp, nhân bằng đường đỏ
– Quá trình luộc : luộc trong nước sôi, chìm nổi vài lần là chín.
* Luận điểm 2: Vẻ đẹp, thân phận của người phụ nữ Việt Nam.
– Tác giả mượn đặc điểm của bánh trôi để miêu tả vẻ đẹp, số phận của người phụ nữ Việt Nam:
+ Vẻ đẹp hình thể: đẹp, trong trắng, dịu dàng, thuỳ mị:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn”
+ Số phận: long đong, chìm nổi, sống phụ thuộc, không có quyền quyết định cuộc đời mình:
+ Vẻ đẹp tâm hồn: sự trong trắng, thuỷ chung, son sắt:
* Đặc sắc nghệ thuật
– Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt
– Sử dụng các nghệ thuật tu từ như so sánh, đảo ngữ,…
– Ngôn ngữ thơ bình dị, mang nhiều lớp nghĩa
– Sử dụng thành ngữ, mô-típ dân gian.
c) Kết bài
– Nêu cảm nghĩ của em về bài thơ.
4. Sơ đồ tư duy nêu cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước
Một số mẫu bài văn phân tích cảm nhận bài thơ Bánh trôi nước
Cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước bài số 1:
Nhà thơ Xuân Diệu rất mê thơ Hồ Xuân Hương. Ông đã dành nhiều thời gian để thưởng thức, nghiên cứu thơ Xuân Hương và rất tâm đắc với cái biệt danh mà ông đặt cho nữ sĩ: Bà chúa thơ Nôm.
Hồ Xuân Hương là một nhà thơ nổi tiếng của nước ta vào cuối thế kỉ XVIII, đầu thế kỉ XIX, cùng thời với đại thi hào Nguyễn Du. Chế độ phong kiến ở giai đoạn suy tàn đã bộc lộ mặt trái đầy xấu xa, tiêu cực. Là người giàu tâm huyết với con người và cuộc đời, Hồ Xuân Hương đã gửi gắm vào thơ những điều suy tư trăn trở trước hiện thực phức tạp của xã hội, trước số phận bất hạnh của con người, nhất là phụ nữ. Bài thơ Bánh trôi nước phản ánh thân phận đau khổ, phụ thuộc của người phụ nữ và ngợi ca phẩm chất cao quý của họ.
Bánh trôi là thứ bánh quen thuộc, dân dã của vùng đồng bằng Bắc Bộ. Gạo nếp xay nhuyễn thành bột, lọc cho mịn, để thật ráo rồi bẻ thành từng miếng nhỏ, nặn tròn cỡ quả cà pháo, nhân làm bằng đường thẻ có màu nâu đỏ. Cho bánh vào nồi nước sôi, luộc chín, vớt ra nhúng sơ vào nước lạnh rồi xếp vào đĩa. Lúc nguội, bánh ăn dẻo và thơm ngọt. Người xưa cho rằng đây là thứ bánh tinh khiết, có thể dùng để cúng (mùng 3 tháng 3 Âm lịch có tục cúng trời đất, tổ tiên bằng bánh trôi, bánh chay và hoa quả).
Bài thơ Bánh trôi nước thuộc loại thơ vịnh vật (giống như Quả mít, Cái quạt, Con ốc nhồi …). Hồ Xuân Hương chịu ảnh hưởng sâu sắc của cách diễn đạt trong thơ ca dân gian:
Thân em vừa trắng lại vừa tròn, Bảy nổi ba chìm với nước non.
Chiếc bánh trôi vừa trắng, vừa tròn, thật đẹp đẽ, đáng yêu nhưng đằng sau những chi tiết rất thực ấy lại là điều Hồ Xuân Hương muốn nói: người phụ nữ và thân phận họ. Xưa nay, phụ nữ được coi là phái đẹp, là tinh hoa của Tạo hóa. Bởi vậy, nhìn chiếc bánh trôi nước xinh xắn, ta dễ dàng liên tưởng đến vẻ đẹp trong trắng của người con gái đang xuân.
Cũng giống như chiếc bánh trôi bao lần chìm nổi, người phụ nữ xưa phải chịu số phận bảy nổi ba chìm trong xã hội trọng nam khinh nữ đầy bất công. Lễ giáo phong kiến đã tước đoạt quyền tự do, buộc họ phải sống lệ thuộc vào người khác. Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử. Đã vậy, những thế lực đen tối luôn đẩy họ vào nghịch cảnh đau thương. Người phụ nữ trong thơ Xuân Hương cũng cùng chịu chung số phận với người phụ nữ trong thơ Nguyễn Du:
Đau đớn thay phận đàn bà, Lời rằng bạc mệnh cũng là lời chung!
Không được làm chủ số phận của mình, người phụ nữ nào có khác chi chiếc bánh trôi ngon hay dở là do tay kẻ làm ra nó: Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn. Nhưng điều đáng nói lại là chuyện khác, chuyện tấm lòng son. Nhân bánh trôi làm bằng đường thẻ màu nâu sẫm. Khi bánh chín, lớp vở bằng bột nếp có màu trắng trong, nhìn thấy rõ màu của nhân. Ví nhân bánh như tấm lòng son thì cái ẩn ý mà tác giả muốn gửi gắm đã bộc lộ ra. Hồ Xuân Hương kín đáo khẳng định rằng dù có bị chà đạp, vùi dập, dù cuộc đời có ba chìm bảy nổi đến đâu chăng nữa thì người phụ nữ vẫn giữ nguyên vẹn phẩm giá cao quý của mình. Cách nói khiêm nhường mà chứa đựng một ý chí kiên định biết chừng nào. Đồng thời nó như một lời thách thức ngấm ngầm mà quyết liệt với cả xã hội phong kiến bạo tàn:
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn, Mà em vẫn giữ tấm lòng son.
Bài thơ tứ tuyệt chỉ có 4 câu, 28 chữ mà hàm chứa bao ý nghĩa. Nữ sĩ Xuân Hương với cái nhìn nhân văn, với quan điểm tiến bộ và thái độ dũng cảm hiếm có đã phác họa thành công chân dung đẹp đẽ về người phụ nữ Việt Nam. Tư tưởng tiến bộ của Xuân Hương đã được thể hiện qua nghệ thuật thơ sắc sảo, điêu luyện. Điều đó khiến thơ của bà sống mãi trong lòng người đọc.
Cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước bài số 2:
“Bà chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương là một hiện tượng lạ trong nền văn học Việt Nam. Những bài thơ của bà giản dị, mộc mạc mà sâu xa, thâm thúy. ” Bánh trôi nước ” là một ví dụ điển hình. Nhà thơ đã mượn hình ảnh chiếc bánh trôi để nói lên thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến đầy bất công, đầy áp bức.
Mở đầu bài thơ, tác giả dùng câu giới thiệu về chiếc bánh trôi, cũng là giới thiệu về vẻ bề ngoài, vẻ đẹp của người phụ nữ thời xưa:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn”
“Thân em…” là mô típ câu mở đầu của nhiều câu ca dao thời xưa nói về thân phận người phụ nữ trong xã hội phong kiến. Hồ Xuân Hương giới thiệu bánh trôi “vừa trắng lại vừa tròn”, mượn hình ảnh mộc mạc từ chiếc bánh trôi để nói lên vẻ đẹp thời trẻ trung, son sắc của người phụ nữ. Họ đẹp, đẹp từ hình thức “tròn” đến nhân phẩm “trắng”. Chỉ qua một câu thơ đầu, tác giả đã cho ta thấy được giá trị thực sự của người phụ nữ trong xã hội phong kiến.
“Bảy nổi ba chìm với nước non”
Đây là quy trình nấu bánh trôi nước. Khi nấu, bánh trôi chìm nổi rất nhiều chứ không nằm im một chỗ. Ở đây, tác giả thật tài tình trong cách ví von. Câu trước là sắc đẹp, nhân phẩm. Đến câu thứ hai lại nói ngay về cuộc đời “bảy nổi ba chìm”. Một câu tục ngữ được sử dụng hợp lý, rất hay để nói về số phận long đong, lận đận của họ. Trong xã hội cũ, người phụ nữ không có gì cả, họ thậm chí còn không được quyết định số phận của mình, chỉ biết sống vì người khác, vì chồng, vì con. Cuộc sống của họ long đong, chìm nổi y như bánh trôi nước vậy.
Câu thơ thứ ba:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”
Ở đây, Hồ Xuân Hương sử dụng biện pháp đảo ngữ rất tài tình, để từ “rắn nát” lên đầu câu nói lên sự phụ thuộc của người phụ nữ. Dù số phận có thế nào thì họ vẫn phải cam chịu, họ cũng sẽ không được phản kháng, chống cự. Đó là một đạo lý trong xã hội cũ nhằm trói buộc những người phụ nữ chân yếu tay mềm.
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Câu thơ cuối tạo sự lắng đọng trong tâm trí người đọc. Dù phải cam chịu, sự bất công luôn hiện hữu, nhưng những người phụ nữ vẫn luôn đẹp, đẹp từ tính cách cho đến tâm hồn, một nét đẹp đậm chất người phụ nữ Việt Nam. Giọng thơ đầy tự hào nói lên tấm lòng son sắt của biết bao thế hệ phụ nữ Việt, và cũng là hồi chuông cảnh tỉnh những người đàn ông phải biết trân trọng những giá trị quý báu mà mình có được.
” Bánh trôi nước” là một bài thơ sâu sắc của Hồ Xuân Hương. Đọc bài thơ, ta có thể cảm nhận được sự lên án sâu sắc của tác giả đối với xã hội cổ hủ xưa. Đồng thời cũng nói lên sự cảm thông, niềm tự hào với những đức tính quý báu của người phụ nữ Việt.
Cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước bài số 3:
Thân phận người phụ nữ lênh đênh, trôi nổi như mười hai bến nước vào thời phong kiến. Thương cảm cho thân phận đau thương của người phụ nữ, “Bà chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương đã sáng tác bài thơ “Bánh trôi nước“, một bài thơ em rất yêu thích. Chỉ bằng bốn câu thơ trữ tình chất chứa nhiều tâm tư, tình cảm sâu sắc, bài thơ đã lôi cuốn người đọc, người nghe bằng những vần điệu miêu tả một chiếc bánh dân gian thường dùng nhưng hàm ý lại xoay quanh vẻ đẹp thuần khiết của người phụ nữ Việt Nam, được thể hiện sinh động như sau:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn Bảy nổi ba chìm với nước non Rắn nát mặc dầu tay kể nặn Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Khúc dạo đầu được thể hiện qua những vần thơ chân thật mà rất phong phú về hình ảnh:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn.”
Đọc câu thơ, em liên tưởng đến chiếc bánh trôi nước trăng trắng, tròn ủm gợi cho người đọc, người nghe một niềm thích thú ngọt ngào. Hình ảnh đó đã được nhà thơ vẽ ra với cách ẩn dụ đặc sắc: lồng ghép vào màu sắc và hình dáng của chiếc bánh hiện lên làn da trắng mịn màng và thân hình đầy đặn của người phụ nữ Việt Nam. Chỉ bằng một câu thơ súc tích mà Hồ Xuân Hương đã nêu bật được vẻ đẹp “Nhất dáng, nhì da” của người phụ nữ nước ta. Cùng cảm nhận được nét đẹp của người phụ nữ về làn da, vóc dáng, Khổng Tử đã viết trong bài thơ Thạc Nhân II như sau: “Tựa mỡ đọng trắng mướt làn da.” Hoặc nhà thơ Nguyễn Du cũng đã khen ngợi: “Khuôn trăng đầy đặn, nét ngài nở nang.” Cả hai tác giả này đều có cảm nhận rất hay về nét đẹp của người phụ nữ, nhưng theo em thì vần thơ của Hồ Xuân Hương súc tích, dễ thương và mang tính dân gian hơn.
Tuy đẹp như vậy, nhưng họ lại phải chịu cảnh:
“Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Đọc đến đây, lòng tôi bỗng vỡ òa niềm thương cảm. Nhà thơ đã xuất sắc khi tiếp tục tả hình ảnh những chiếc bánh trôi bập bềnh trong nước đường sóng sánh ánh vàng. Nhưng kèm theo hình ảnh hấp dẫn đó là số phận lênh đênh của người phụ nữ trong thời phong kiến qua thành ngữ “Bảy nổi ba chìm”. Cùng đồng cảm với tác giả, Nguyễn Du cũng từng viết: “Hoa trôi man mác biết là về đâu?”. Nhưng câu thơ của Hồ Xuân Hương lại mang đậm tính chân thật, hàm súc chất chứa nỗi niềm riêng tư mà có lẽ nhà thơ cũng đang phải chịu đựng.
Vậy do đâu mà người phụ nữ phải chịu cảnh “bảy nổi ba chìm, chín lênh đênh” như vậy? Câu trả lời như sau:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn.”
Nghẹn ngào và xúc động là hai điều mà em cảm nhận được khi đọc câu thơ trên. Chiếc bánh trôi nước được vuông tròn hay nát vụn là đều do người nặn bánh quyết định. Và nhà thơ đã khéo léo sử dụng hình ảnh ẩn dụ này để nói lên thân phận người phụ nữ hạnh phúc hay đau khổ đều do người khác quyết định, chứ người phụ nữ không hề được tự tay định đoạt số phận hay tương lai của mình. Người khác đó là ai? Đó chính là nam giới với những quan niệm lạc hậu của xã hội phong kiến “Trọng nam khinh nữ”, “Chồng chúa vợ tôi”, “Tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử”. Tuy nhiên với quan hệ từ “mặc dầu”, Hồ Xuân Hương cũng toát lên được ước vọng vươn lên của người phụ nữ muốn phá tung khuôn khổ chật hẹp này.
Tuy người phụ nữ phải sống trong cảnh nặng nề, tối tăm, nhưng đâu đó trong lòng họ vẫn ánh lên phẩm chất cao quý của con người Việt Nam:
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Nhà thơ một lần nữa tiếp tục lồng ghép hình ảnh cái nhân của chiếc bánh mang sắc đỏ của đường thùng để tôn lên nét đẹp thanh tao của nhân phẩm người phụ nữ luôn trung hậu, thủy chung. Câu thơ cuối trong bài thất ngôn tứ tuyệt là câu “Hợp”, câu mang ý chính của toàn bài, mang ý nghĩa quan trọng nhất đó là “tấm lòng son”, tấm lòng son sắt như màu đỏ cao quí của máu chảy trong con người. Vừa miêu tả được bánh trôi nước vừa đề cao được nét đẹp bề ngoài lẫn bề trong của người phụ nữ, điều này đã thể hiện được tài năng xuất chúng của một nữ thi sĩ được người đời ca ngợi là “Bà chúa thơ Nôm”. Quả không ngoa chút nào vì với những quan hệ từ bình thường như “mặc dầu”, “mà”, nhà thơ đã diễn tả đầy đủ tinh thần hiên ngang bất khuất của người phụ nữ vừa sẵn sàng đối chọi với quan niệm hà khắc của chế độ phong kiến vừa giữ gìn phẩm chất cao đẹp của mình trong bất cứ hoàn cảnh nào.
Bằng nghệ thuật điêu luyện của thể thơ Đường hàm súc cùng với thủ pháp ẩn dụ sinh động, bài thơ Bánh trôi nước của nữ văn sĩ tài hoa Hồ Xuân Hương đã cùng lúc phác họa được hình ảnh của chiếc bánh trôi nước, đồng thời vẽ lên hình ảnh của người phụ nữ tuy số phận hẩm hiu trong một xã hội hủ lậu nhưng vẫn sáng lên niềm hy vọng và phẩm chất cao quí của mình.
Càng yêu quý tâm hồn và ngưỡng mộ tài năng văn thơ kiệt xuất của Bà chúa thơ Nôm, thế hệ phụ nữ ngày nay, đặc biệt là bản thân em, càng phải phát huy được những phẩm chất mà tác giả gửi gắm trong những câu thơ da diết, đầy xúc động. Trong công cuộc đổi mới đất nước, người phụ nữ giữ một vai trò quan trọng, nên họ càng phải phấn đấu hơn nữa để giữ gìn nét đẹp nội tâm đồng thời trau dồi thêm kiến thức để tự khẳng định mình. Có như thế người phụ nữ mới bình đẳng với nam giới để cùng chung tay xây dựng một xã hội văn minh, hiện đại.
-/-
Cảm Nghĩ Về Bài Thơ Bánh Trôi Nước Lớp 7 Hồ Xuân Hương
Nêu vài cảm nghĩ về bài thơ Bánh trôi nước của tác giả Hồ Xuân Hương, sau đây là tuyển chọn bài văn hay, chất lượng đã được Lời Giải Hay sưu tầm gửi đến các bạn.
Bài cảm nghĩ số 1
“Bà chúa thơ Nôm” Hồ Xuân Hương với tác phẩm Bánh trôi nước cho ta thấy được thân phân rẻ rúng, lênh đênh của người phụ nữ thời phong kiến, giọng thơ sâu sắc, mỉa mai với cuộc sống đã để lại nhiều ấn tượng cho người đọc.
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kể nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Chỉ câu đâu tiên đã làm ta liên tưởng đến chiếc bánh trôi nước. Hình ảnh nhà thơ lồng ghép vào màu sắc và hình dáng của chiếc bánh trôi nước với làn da trắng tròn của người phụ nữ Việt Nam xưa, họ đang ở độ tuổi đẹp nhất của đời người con gái nhưng phải chịu nhiều sóng gió, lênh đênh.
“Bảy nổi ba chìm với nước non.”
Cuộc sống của họ như chiếc bánh trôi bập bềnh trong nước không biết trôi về đâu, câu thơ của tác giả rất chân thật, hàm súc chất chứa nỗi niềm riêng tư của người phụ nữ. Người phụ nữ xưa họ luôn thiệt thòi với số phận nghiệt ngã cuộc sống do người khác sắp đặt, họ luôn phải tuân thủ quy tắc, điều lệ xã hội phong kiến áp đặt lên mình.
Rắn nát mặc dầu tay kể nặn
Chiếc bánh trôi nước có được đẹp hay không đều do người nặn bánh quyết định tất cả. Nhà thơ khéo léo sử dụng chiếc bánh trôi nước nhằm nói về thân phận người phụ nữ hạnh phúc hay đau khổ đều do người khác quyết định. Người khác đó là những nam giới thời xưa, họ với những quan niệm lạc hậu của xã hội phong kiến “Trọng nam khinh nữ” áp đăt gây đau khổ cho mọi người phụ nữ. Tuy nhiên câu thơ cuối phản phất lên vẻ đẹp của người phụ nữ:
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son.”
Hình ảnh chiếc bánh lại xuất hiện, tác giả đã lồng ghép hình ảnh nhân bánh đỏ nhằm nói lên nét đẹp của nhân phẩm phụ nữ luôn thủy chung, sắc son.Tác giả vừa miêu tả được bánh trôi nước đồng thời nói về phụ nữ đẹp người đẹp nết, điều này đã thể hiện được tài năng xuất chúng của một nữ thi sĩ được người đời ca ngợi là “Bà chúa thơ Nôm”. Với các từ “mặc dầu”, “mà”, nhà thơ đã diễn tả được thái độ bất khuất, can trường của người phụ nữ khi phải phản kháng với quan niệm cổ hũ chế độ phong kiến vừa giữ gìn phẩm chất tốt đẹp vốn có của mình.
Tác giả sử dụng thể thơ Đường kết hợp với biện pháp ẩn dụ khi đồng thời miêu tả hình ảnh chiếc bánh trôi nước phác họa về hình ảnh người phụ nữ số phận bấp bênh, trôi nổi, lệ thuộc song vẫn ánh lên được sự tự hào về phẩm chất tốt đẹp của họ trong bất kì hoàn cảnh nào.
Bài cảm nghĩ số 2
Hồ Xuân Hương là một trong những thi sĩ nổi tiếng cuối thế kỉ XVIII. Bà được người đời yêu mến tôn danh với cái tên Bà chúa thơ nôm. Thơ của Hồ Xuân Hương mang cái nét thanh thanh tục tục, là tiếng lòng đầy thổn thức đầy trắc ẩn của người phụ nữ xưa. Một trong những tác phẩm đáng quý còn xót lại của bà là bài Bánh trôi nước. Bốn câu thơ đơn giản, mộc mạc đã mở ra thân phận đầy trở trêu, đau khổ của phận nữ nhi trong xã hội phong kiến thối nát, bạc nhược.
Bốn câu thơ được làm theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt với hai tầng lớp phong phú đa dang. Với nghĩa đen, tác giả đã tả chiếc bánh trôi thật tài tình, tinh xảo: màu trắng, hình tròn; nhân bánh màu đỏ, rắn nát phụ thuôc vào tay người làm bánh. Những câu thơ giàu sức gợi mang đến cho người đọc hình ảnh trân thực về chiếc bánh trôi truyền thông Việt Nam.
Tuy nhiên ẩn ý bài thơ đâu chỉ dừng lại ở đó, phải chăng nhà thơ đang muốn mượn hình ảnh chiếc bánh trôi vô tri vô giác để dựng nên cuộc đời, số phận của cả một thế hệ ?
Mở đầu bài thơ Hồ Xuân Hương đã dùng mô túy quen thuộc trong thơ ca xưa cổ: ” Thân em..” Nhắc đến thân em vừa là nhắc đến hình ảnh chiếc bánh trôi lại cũng là nhắc về hình ảnh người phụ nữ. Phải chăng tác giả muốn đề cập muốn nhấn mạnh về thân thể về số phận của người phụ nữ trong xã hội xưa. Hai tính từ trắng, tròn vừa à hình ảnh tả thực chiếc bánh trôi vừa là hình ảnh ví von, miêu tả vè đẹp tài sắc, trong trắng vẹn tròn nhân phẩm của người con gái. Sử dụng hình ảnh liên tương mộc mạc, độc đáo tác giả vừa phô ra hết cái vẻ đẹp bao quát hình thể lại vừa cho người đọc thấm được cái chiều sâu cao thượng, phúc hậu và sắt son thủy chung trong tâm hồn người phụ nữ Việt.
Nhân gian có câu: ” tài sắc bạc mệnh” Một người phụ nữ với tấm thân trắng trong, tài sắc vẹn toàn nhưng liệu rằng có được sống một cuộc đồi hạnh phúc, an lạc. Câu thơ thứ hai như một tiếng nấc nghẹn ngào đầy đau thương, xót xa:
” Bảy nổi ba chìm với nước non”
Thành ngữ ” bảy nổi ba chìm” dùng để ám chỉ về một cuộc đời nổi trôi, lênh đênh, vô định. Người phụ nữ trong xã hội xưa không biết răng cuộc đời mình sẽ đi về đâu, sẽ đến đâu, và gặp những ai. Họ bị sóng gió của chế độ phong kiến cổ hủ, lạc hậu với hình thức Trọng nam khinh nữ nhấn chìm. Họ không có quyền lên tiếng quyết định cho số phận cuộc đời, cho hạnh phúc của chính mình. Họ chỉ biết nghe theo sự sắp đặt từ người khác, từ xã hội. Thanh bằng được đặt giữa cau thơ như mọt nốt trầm nhạt nhòa trong cuộc đời bão giông người phụ nữ. Số phận bèo dạt mây trôi đầy đau xót, bẽ bàng ấy đã không dưới một lần được văn thơ tái hiện lại:
” Thân em như trái bần trôi
Gió dập sóng rồi biết tấp vào đâu”
Và rồi họ chỉ đành biết ngậm ngùi chấp nhận, phó mặc cho dòng đời chảy trôi:
” rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”
Nhà thơ đã khéo léo sử dụng nghệ thuật đảo ngữ tài tình để nhấn mạnh về cuộc đời người phụ nữ. Rắn nát là tính từ chỉ mức độ, ở đây để nói về sự khổ đau hay hạnh phúc viên mãn trong những năm tháng cuộc đời. Sự khổ đau hay hạnh phúc ấy lại không do chính bản thân họ được định đoạt mà lại phụ thuộc vào người khác : ” mặc dầu tay kẻ nặn” . Tay kẻ nặn phải chăng đang nói về người đàn ông. Có lẽ vậy, bởi cuộc sống của người phụ nữ trong xã hội xưa đã được định đoạt từ trước là phụ thuộc vào người đàn ông: ” tại gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử” . Những người phụ nữ sinh ra đã là thân phận yếu thế, trong xã hội Và rồi buồn đau hay yêu thương hạnh phúc họ cũng chỉ còn biết chông chờ vào chình những người đàn ông. Cũng giống như ca dao xưa đã từng viết:
” Thân em như dải lụa đào
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai?”
Thân phận những người con gái, những bà những mẹ như chiếc cây tầm gửi, bấu víu, phó mặc vào bàn tay người khác. Hồ Xuân Hương đã không hề giấu diếm không hề trốn tránh mà đứng lên nhìn thẳng vào hiện tại, nhìn thẳng vào cuộc đời chính mình để rồi dấy lên tiếng nói, dấy lên một nỗi lòng thương cảm, sẻ chia nghẹn ngào trăm bề.
Nhưng dù rằng là đau khổ, dù rằng là mệt mỏi cơ cực nhưng hình ảnh người phụ nữ Việt Nam vẫn thật đẹp, vẫn thật cao quý:
” Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Tấm lòng son chính là tấm lòng thủy trong, son sắt của người phụ nữ. Câu thơ cuối như một lời tuyên thệ, lời khẳng định chắc nịch cho phẩm chất sáng trong của người phụ nữ, rằng dù có lênh đênh, có bị vùi dập, có đặt trong hoàn cảnh thế nào đi chăng nữa trong họ vẫn luôn ngời lên đức tính cao đẹp, đức hạnh vô cùng.
Chỉ với bốn câu thơ ngắn gọn, âm luật chặt chẽ, sử dụng hình ảnh ẩn dụ mộc mạc giản dị nhà thơ đã vẽ nên một bức tranh nhân văn tuyệt đẹp trong xã hội xưa đó chính là cuộc đời số phận người phụ nữ. Qua đó đã lên tiếng tố cáo xã hội phong kiến giao thời xưa cũ lạc hậu, bạc nhược đầy bất công. Đây là những nét đặc trưng rất riêng mang hồn thơ Hồ Xuân Hương.
–
Phát Biểu Cảm Nghĩ Về Bài Bánh Trôi Nước Của Hồ Xuân Hương
Đề bài: Phát biểu cảm nghĩ về bài “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương.
Bài làm
Hồ Xuân Hương là một trong những nữ thi sĩ xuất sắc nhất trong nền văn học Việt Nam bởi phong cách sáng tác độc đáo cũng như hồn thơ “thanh thanh tục tục” và Xuân Diệu tôn xưng “bà chúa thơ Nôm”. Bài thơ “Bánh trôi nước” là một minh chứng cụ thể:
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn
Bảy nổi ba chìm với nước non
Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn
Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Bài thơ “Bánh trôi nước” của Hồ Xuân Hương bắt đầu từ chuyện chiếc bánh trôi nước nhưng kết thúc thì không dừng lại ở chuyện một món ăn dân tộc mà thông qua hình tượng bánh trôi nước, nữ thi sĩ ca ngợi vẻ đẹp của người phụ nữ và phê phán xã hội lễ giáo phong kiến khắt khe, cổ hủ.
“Thân em vừa trắng lại vừa tròn”
Câu thơ đầu tiên bắt đầu từ âm hưởng đậm chất ca dao dân ca với từ “thân em”
“Thân em như dải lụa đào,
Phất phơ giữa chợ biết vào tay ai.”
“Thân em như giếng giữa đình
Người ngoan rửa mặt, người phàm rửa chân”
“Thân em như hạt mưa sa
Hạt rơi giếng ngọc, hạt ra ngoài đồng”
Từ “thân em” gợi nên thân phận người phụ nữ bèo bọt, truân chuyên, phụ thuộc, rẻ rúng. Còn trong thơ Hồ Xuân Hương, tác giả cảm nhận vẻ đẹp của người phụ nữ rất con gái Việt “trắng” và “tròn” nói lên vẻ đẹp trong sáng, tinh khiết, đậm đà, đằm thắm, phúc hậu. Vẻ đẹp này toát lên từ việc tác giả sử dụng hình ảnh chiếc bánh trôi nước có dạng hình tròn mà màu trắng trong.
Tuy đẹp, nhưng số phận lại hoàn toàn trái ngược với lẽ thông thường:
“Bảy nổi ba chìm với nước non”
Từ “bảy nổi ba chìm” rất giàu chất văn học dân gian. Trong văn học dân gian, từ “ba chìm bảy nổi” thường ám chỉ thân phận long đong, lận đận của tương lai con người, nhất là người phụ nữ. Trong nghĩa thực, tác giả nói đến trạng thái chìm nổi của bánh trôi nước khi luộc chín. Còn với nghĩa biểu tượng, tác giả muốn nhấn mạnh đến số phận của người phụ nữ xưa.
Sang câu thơ thứ ba, Hồ Xuân Hương thể hiện sự phụ thuộc của số phận người phụ nữ:
“Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”
Trong thực tế, khi luộc bánh trôi nước rất dễ bị nát nếu luộc quá kĩ còn nếu luộc chưa đủ sẽ bị rắn do vậy bánh luộc ngon hay không là phụ thuộc vào trình độ cảm tính của người nấu. Tương tự như vậy, thân phận người phụ nữ cũng chẳng khác nào chiếc bánh trôi phụ thuộc. Người phụ nữ trong xã hội cũ chịu ảnh hưởng từ tư tưởng trọng nam khinh nữ và lễ giáo “cha mẹ đặt đâu con ngồi đấy”, “xuất gia tòng phụ, xuất giá tòng phu, phu tử tòng tử, tử tử tòng tôn”… do vậy họ gần như không có quyền tự quyết định cuộc đời mình.
Tuy nhiên, cụm từ quan hệ “mặc dầu… mà…” đã khẳng định rằng dù có ra sao thì người phụ nữ cũng luôn giữ trọn tấm lòng đẹp đẽ của mình giống như chiếc bánh trôi nước dù rắn hay nát thì nhân mật ngọt ngào bên trong vẫn không hề hấn gì:
“Mà em vẫn giữ tấm lòng son”
Câu thơ giống như chân lí sống của Hồ Xuân Hương. Người phụ nữ có chịu bao sóng gió, cực nhọc, đau thương, dày vò nhưng đến cuối cùng vẫn nhất định giữ nguyên tấm lòng son sắt, thủy chung, đậm đà, thơm thảo. Hồ Xuân Hương đã mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước để ca ngợi vẻ đẹp hình thể và vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ đồng thời qua đó vạch mặt chế độ xã hội phong kiến lắm lễ giáo khắt khe luôn chèn ép lên thân phận người phụ nữ.
Bài thơ “Bánh trôi nước” hấp dẫn từ trẻ nhỏ đến những con người tóc bạc quá nửa đầu. Bởi, bài thơ vừa thể hiện một món ăn dân tộc từ hình dáng, màu sắc tới cấu tạo, công đoạn luộc… và thông qua đó triết lí về cuộc đời con người. Bài thơ thuộc thể thất ngôn tứ tuyệt song gần như phá cách trong quy luật gieo vần cũng như sử dụng hình ảnh gần gũi, đậm chất dân gian đã chứng tỏ hồn thơ phóng khoáng và cá tính độc đáo của Hồ Xuân Hương.
Bài thơ ” Bánh trôi nước ” giống như bản tự thuật của Hồ Xuân Hương về chính cuộc đời đa đoan, truân chuyên của mình. Bài thơ thay người phụ nữ nói lên tiếng lòng thiết tha mà họ không thể trực tiếp bộc lộ thời bấy giờ.
Hoài Lê
Cập nhật thông tin chi tiết về Nêu Cảm Nghĩ Về Bài Thơ Bánh Trôi Nước Của Hồ Xuân Hương trên website Bac.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!