Bạn đang xem bài viết Soạn Bài Lớp 6: Sông Nước Cà Mau được cập nhật mới nhất trên website Bac.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Soạn bài lớp 6: Sông nước Cà Mau
Soạn bài lớp 6: Sông nước Cà Mau
Đoàn Giỏi (1925-1989) là tên khai sinh, ngoài ra nhà văn còn có các bút danh: Nguyễn Hoài, Nguyễn Phú Lễ, Huyền Tư; quê quán: Châu Thành, Tiền Giang.
Trong những năm chống thực dân Pháp, Đoàn Giỏi công tác trong ngành an ninh rồi làm công tác thông tin, văn nghệ. Tập kết ra Bắc, từ năm 1955 ông chuyển sang làm công tác sáng tác và biên tập sách báo. Đoàn Giỏi là Uỷ viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam các khoá I, II, III.
Tác phẩm đã xuất bản: Người Nam thà chết không hàng (kịch thơ, 1947), Khí hùng đất nước (kí, 1948), Những dòng chữ máu Nam Kì 1940 (kí, 1948), Đường về gia hương (truyện, 1948), Chiến sĩ Tháp Mười (kịch thơ, 1949), Giữ vững niềm tin (thơ, 1954), Trần Văn Ơn (truyện kí, 1955), Cá bống mú (truyện, 1956), Ngọn tầm vông (truyện kí, 1956), Đất rừng phương Nam (truyện, 1957), Hoa hướng dương (truyện ngắn, 1960), Cuộc truy tìm kho vũ khí (truyện, 1962), Những chuyện lạ về cá (biên khảo, 1981), Tê giác giữa ngàn xanh (biên khảo, 1982).
II. KIẾN THỨC CƠ BẢN
1. Bài văn miêu tả sông nước vùng Cà Mau ở cực nam của Tổ quốc.
Trình tự miêu tả thể hiện trong bài văn là: bắt đầu từ cảm tưởng chung, thông qua sự quan sát thiên nhiên Cà Mau – tác giả đi đến những nét đặc tả kênh rạch, sông ngòi và nét độc đáo của cảnh chợ Năm Căn họp trên mặt nước.
Theo trình tự miêu tả như trên, có thể thấy bố cục của bài văn gồm ba đoạn:
Đoạn 1 (Từ đầu đến “lặng lẽ một màu xanh đơn điệu”): Cảm tưởng chung về thiên nhiên Cà Mau.
Đoạn 2 (Tiếp theo đến “khói sóng ban mai”): Đặc tả kênh, rạch Cà Mau và con sông Năm Căn rộng lớn.
Đoạn 3 (Còn lại): Đặc tả cảnh chợ Năm Căn.
Đọc bài văn, có thể hình dung vị trí của người miêu tả là ngôi thứ nhất “tôi” (ngồi trên thuyền) – tức người chứng kiến và cảm nhận quang cảnh sông nước Cà Mau. Vị trí ấy rất thuận lợi cho việc quan sát và miêu tả vì những hình ảnh và suy nghĩ được thể hiện trực tiếp bằng con mắt của “người trong cuộc”. Với vị trí quan sát của người trên thuyền, các hình ảnh miêu tả được hiện ra trong bài văn như một cuốn phim thật sinh động: nhiều màu sắc, cảnh trí đan cài và giàu cảm xúc.
2. Trong đoạn văn (từ đầu đến “lặng lẽ một màu xanh đơn điệu”) tác giả đã diễn tả ấn tượng ban đầu bao trùm về vùng sông nước Cà Mau. ấn tượng ấy là ấn tượng choáng ngợp (thể hiện qua các từ ngữ có tính cường điệu: kênh rạch càng bủa giăng chi chít, trên thì… dưới thì… chung quanh… cũng chỉ…). ấn tượng ấy được cảm nhận qua thị giác, thính giác và vị giác – đặc biệt là cảm giác đơn điệu về màu xanh và…tiếng rì rào bất tận… của rừng, của sóng. ấn tượng ấy được thể hiện qua các câu văn dài ngắn xen kẽ, biến hoá linh hoạt: vừa tả vừa kể, tạo ra một mạch văn trữ tình lôi cuốn.
3. Qua đoạn văn tác giả nói về cách đặt tên cho các vùng đất, con kênh ở vùng Cà Mau cho thấy: các địa danh ở đây được đặt tên rất giản dị, gần gũi với thiên nhiên. Cách đặt tên như thế cũng thể hiện đặc điểm của thiên nhiên vùng Cà Mau.
4. Trong đoạn văn từ “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua đến sương mù và khói sóng ban mai”:
Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước:
Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác
Con sông rộng hơn ngàn thước
Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
Trong câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Năm Căn” có các động từ: thoát qua, đổ ra, xuôi về chỉ cùng một hoạt động của con thuyền.
Nếu thay đổi trình tự những động từ ấy trong câu thì sẽ không thể hiện được các trạng thái hoạt động rất phong phú của con thuyền trong các hoàn cảnh khác nhau.
Trong câu này, tác giả sử dụng từ ngữ rất chính xác và tinh tế, bởi vì:
thoát qua: diễn đạt sự khó khăn mà con thuyền vừa phải vượt.
đổ ra: chỉ trạng thái con thuyền từ sông nhỏ đến với dòng sông lớn,
xuôi về: diễn tả trạng thái nhẹ nhàng của con thuyền xuôi theo dòng nước.
Những từ miêu tả màu sắc của rừng đước: màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ. Qua những từ đó, vừa thấy được khả năng quan sát và phân biệt các sắc độ của tác giả rất tinh tế, đồng thời cũng thấy được sự phát triển mạnh mẽ không ngừng của loài đước.
5. Trong bài văn, sự tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo của chợ vùng Cà Mau được thể hiện qua những chi tiết, hình ảnh đặc sắc của cảnh chợ Năm Căn:
Sự tấp nập, đông vui, trù phú: túp lều lá thô sơ, những ngôi nhà gạch hai tầng, những đống gỗ cao như núi, những cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, những bến vận hà nhộn nhịp, những lò than hầm gỗ, những ngôi nhà bè ban đêm ánh đèn măng-sông chiếu rực,…
Sự độc đáo của chợ Năm Căn: chợ họp ngay trên sông, chỉ cần cập thuyền lại với nhau là có thể mua bán đủ thứ tiêu dùng và ẩm thực. Đây còn là nơi hội tụ đông vui của những người bán vải, bán rượu đến từ nhiều vùng, có nhiều giọng nói, trang phục khác nhau…
6. Qua cách miêu tả từ xa đến gần, từ khái quát đến cụ thể, tả xen kể … cùng với việc sử dụng các từ ngữ gợi cảm tinh tế của tác giả, có thể cảm nhận được vẻ đẹp trù phú của vùng sông nước Cà Mau. Đó là một nơi có khung cảnh thiên nhiên hoang dã và hùng vĩ – nơi có những dòng sông rộng lớn và rừng đước bạt ngàn; đồng thời đó cũng là nơi có cảnh chợ Năm Căn đặc sắc, tấp nập đông vui.
III. RÈN LUYỆN KĨ NĂNG
1. Tóm tắt
Bài văn miêu tả cảnh quan thiên nhiên, sông nước vùng Cà Mau, mảnh đất tận cùng phía nam của Tổ quốc. Cảnh thiên nhiên ở đây thật rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ, đặt biệt là những dòng sông và rừng đước. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú, độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy.
2. Cách đọc
Đoạn văn được viết chủ yếu theo lối miêu tả (tả cảnh, tả người, tả cảnh sinh hoạt). Những đoạn tả cảnh vật cần đọc chậm rãi. Hãy hình dung mình đang ngồi trên con thuyền của tác giả, chầm chậm lướt qua các kênh, rạch, những cảnh vật ở hai bên bờ sông. Đoạn tả cảnh chợ Năm Căn tấp nập, đông vui có thể đọc nhanh hơn, diễn tả không khí sôi động với những âm thanh náo nức, những màu sắc sặc sỡ ở nơi này.
3. Viết một đoạn văn trình bày cảm nhận của em về vùng Cà Mau qua bài Sông nước Cà Mau đã học.
Gợi ý: Tham khảo đoạn văn sau.
Dưới ngòi bút tài tình của nhà văn Đoàn Giỏi, cả vùng Cà Mau hiện lên thật là sinh động. Cảnh vật biến hoá, màu sắc biến hoá. Những dòng sông, kênh, rạch, rừng đước và cả khu chợ Năm Căn nữa hiện lên vừa hùng vĩ, hoang sơ, vừa dạt dào sức sống, cảnh xa lạ mà vẫn gợi bao yêu mến, nhớ thương. Thiên nhiên Cà Mau bao la, hào phóng; con người Cà Mau mộc mạc, hồn hậu, dễ thương. Đọc những trang văn của Đoàn Giỏi, ta có cảm giác như đang đi giữa sông nước Cà Mau, tận hưởng hương rừng Cà Mau, đến chơi chợ Năm Căn, dừng lại, bước lên những ngôi nhà bè xem và mua một vài món quà lưu niệm. Ôi! Cái cảm giác được chu du giữa cả một miền sông nước như thế mới thú vị biết bao.
4. Kể tên một vài con sông ở quê hương em hoặc địa phương mà em đang ở, giới thiệu vắn tắt về một trong những con sông ấy.
Gợi ý:
Tuỳ từng miền địa lí, học sinh tự kể những con sông của quê mình.
Khi viết đoạn giới thiệu về một con sông, cần chú ý chỉ ra những nét đặc trưng riêng của con sông quê mình (cảnh vật, những sinh hoạt thường nhật trên sông,…)
Theo chúng tôi
Soạn Bài: Sông Nước Cà Mau – Ngữ Văn 6 Tập 2
I. Tác giả, tác phẩm
1. Tác giả (mời các em tham khảo SGK Ngữ văn 6 Tập 2)
2. Tác phẩm
Văn bản Sông nước Cà Mau được trích từ chương thứ XVIII của truyện Đất rừng phương Nam – một truyện dài nổi tiếng của Đoàn Giỏi.
3. Tóm tắt
Văn bản Đất rừng phương Nam miêu tả cảnh quan thiên nhiên, sông nước vùng Cà Mau – mảnh đất tận cùng phía nam của tổ quốc. Cảnh thiên nhiên ở đây thật rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ, đặc biệt là những dòng sông và rừng đước. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú, độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy.
II. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1:
* Bài văn miêu tả cảnh sông nước Cà Mau – một tỉnh nằm ở cực nam của Tổ quốc.
* Trình tự miêu tả của bài văn là: bắt đầu từ cảm tưởng chung, thông qua sự quan sát thiên nhiên Cà Mau, tác giả đi đến những nét đặc tả kênh rạch, sông ngòi và nét độc đáo của cảnh chợ Năm Căn họp trên mặt nước.
* Dựa vào trình tự miêu tả trên, chúng ta có thể chia bài văn làm 3 đoạn:
Đoạn 3: còn lại: Đặc tả cảnh chợ Năm Căn
Qua bài văn, chúng ta có thể hình dung vị trí quan sát của người miêu tả chính là người đang ngồi trên con thuyền. Và đây cũng là vị trí phù hợp nhất để tác giả có thể quan sát và miêu tả một cách chân thực, chính xác nhất những cảnh vật thiên nhiên đang hiện ra trước mắt mình. Với vị trí quan sát này, những hình ảnh được hiện ra trong bài văn giống như một cuốn phim sống động, có nhiều màu sắc, cảnh trí đan cài và giàu cảm xúc.
Câu 2:
Kênh rạch càng bủa vây chăng chít
Trên thì…dưới thì…chung quanh…cũng chỉ…
Những ấn tượng ấy được tác giả cảm nhận qua những giác quan là: thị giác, thính giác và vị giác. Đặc biệt là cảm giác đơn điệu về màu xanh và…tiếng rì rào bất tận…của rừng, của sóng. Ấn tượng ấy được thể hiện qua những câu văn dài ngắn xen kẽ, biến hóa linh hoạt, vừa tả vừa kể, tạo ra một mạch văn trữ tình lôi cuốn.
Câu 3:
* Qua đoạn nói về cách đặt tên cho những dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau đã cho ta thấy cách đặt tên các địa danh ở đây rất giản dị, gần gũi, cứ theo những đặc điểm riêng mà gọi thành tên chứ không theo một quy luật nào cả.
* Những địa danh này đã thể hiện được những đặc điểm rất riêng biệt của thiên nhiên vùng Cà Mau so với những vùng đất khác.
Câu 4:
a) Những chi tiết thể hiện sự hùng vĩ, rộng lớn của dòng sông và rừng đước:
Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác
Con sông rộng hơn ngàn thước
Cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người ếch bơi giữa đầu sóng trắng
b) * Trong câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông cửa lớn, xuôi về Năm Căn” có những hoạt động: chèo thoát, đổ ra, xuôi về chỉ cùng một hoạt động của con thuyền.
* Nếu thay đổi trình tự những động từ ấy trong câu trên thì sẽ không thể hiện được những trạng thái hoạt động rất phong phú của con thuyền trong nhiều hoàn cảnh khác nhau.
* Theo em, trong câu này, tác giả đã dùng từ một cách chính xác và rất tinh tế, vì:
Thoát ra: diễn đạt sự khó khăn mà con thuyền phải vượt qua
Đổ ra: chỉ trạng thái con thuyền từ sông nhỏ đến dòng sông lớn
Xuôi về: diễn tả trạng thái nhẹ nhàng của con thuyền xuôi theo dòng nước
c) Những từ miêu tả màu sắc của rừng đước: màu xanh lá mạ, màu xanh rêu, màu xanh chai lọ. Qua những từ đó, vừa thấy được khả năng quan sát và phân biệt những sắc độ của tác giả rất tinh tế, đồng thời, cũng thấy được sự phát triển mạnh mẽ không ngừng của loài đước.
Câu 5:
Những chi tiết, hình ảnh về chợ Năm Căn thể hiện sự tấp nập, đông vui, trù phú, độc đáo của chợ vùng Cà Mau là:
Những túp lều lá thô sơ bên cạnh những căn nhà hai tầng
Những đống gỗ cao như núi
Những cột đáy, thuyền chài, thuyền buôn dập dềnh trên sóng
Dọc theo sông là những lò than hầm gỗ đước
Những ngôi nhà ban đêm sáng rực đèn măng – sông
Đặc biệt nhất là người ta mua bán, ăn nhậu trên thuyền, trên sông nước
Nơi đây cũng là nơi quần tụ của một cộng đồng người sống hòa hợp: người Hoa Kiều, người Chà Châu Giang, người Miên với đủ giọng nói líu lô, đủ kiểu ăn mặc sặc sỡ.
Câu 6:
Qua bài văn Sông nước Cà Mau, qua cách miêu tả từ xa đến gần, từ khái quát đến cụ thể, cùng với việc sử dụng những từ ngữ gợi cảm tinh tế của tác giả, người đọc có thể cảm nhận được vẻ đẹp trù phú của vùng sông nước Cà Mau. Đó là một nơi có khung cảnh thiên nhiên hoang dã và hùng vĩ, nơi có những dòng sông rộng lớn và rừng được bạt ngàn, đồng thời, nơi đây cũng có những cảnh chợ Năm Căn đặc sắc, tấp nập và đông vui.
4.7
/
5
(
80
bình chọn
)
Tóm Tắt Bài Sông Nước Cà Mau Lớp 6 (Đầy Đủ Nhất)
Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau nằm trong chương trình Ngữ Văn lớp 6 của tác giả Đoàn Giỏi kể về bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp của vùng đất Cà Mau. Em hãy tóm tắt văn bản này bằng một đoạn văn ngắn.
Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau
Tác giả, tác phẩm
Đoàn Giỏi nhà văn sinh ra tại miền Tây sông nước, các sáng tác của ông thường viết về những con người, thiên nhiên Nam Bộ.
“Sông nước Cà Mau” đoạn trích nằm trong chương 18 truyện dài Đất rừng phương Nam (1957) của tác giả – nhà văn Đoàn Giỏi.
Bố cục
Đọc văn bản và tìm hiểu bố cục của tác phẩm “Sông nước Cà Mau”. Chúng tôi xin chia bố cục của văn bản này đầy đủ và chính xác như sau:
– Đoạn 1 (từ đầu văn bản… lặng lẽ một màu xanh đơn điệu): Hình ảnh tươi đẹp của thiên nhiên, đất trời Cà Mau.
– Đoạn 2 (tiếp theo… khói sóng ban mai): Kênh rạch ở Cà Mau với nhiều đặc điểm riêng thú vị.
– Đoạn 3 (tiếp theo cho đến hết): Miêu tả những nét đặc sắc chợ Năm Căn, Cà Mau.
Người kể truyện thuộc ngôi thứ nhất, từ trên thuyền tác giả có dịp quan sát được cảnh vật thiên nhiên xung quanh chuyển động và hoạt động của con người.
Cách đọc
Làm thế nào đọc đúng cách truyện ngắn Sông nước Cà Mau?
Đoạn văn được tác giả sử dụng chủ yếu biện pháp miêu tả như tả cảnh, tả người, tả sinh hoạt. Khi đến phần tả cảnh học sinh nên đọc chậm, tưởng tượng mình là tác giả hòa mình vào không gian kênh rạch chằng chịt, chi chít của Cà Mau. Đến đoạn tả cảnh chợ Năm Căn học sinh cần đọc nhanh hơn, tưng bừng hơn đúng với không gian chợ náo nhiệt và rộn ràng.
Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau
Đi đến phần quan trọng của hướng dẫn. Bên dưới là một vài bài tóm tắt Sông nước Cà Mau giúp học sinh hiểu rõ về nội dung của truyện ngắn này.
Bài 1
Bài văn miêu tả con thuyền đang xuôi về đất Cà Mau, khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ và rộng lớn có nét giản dị và hoang dã với màu xanh của núi rừng, tiếng sóng rì rào ngày đêm. Con thuyền đi qua các địa danh khác nhau Chà Là, Cái Keo những tên gọi dân dã, gần gũi đổ ra kênh Bọ Mắt, đổ ra sông Cửa Lớn rồi xuôi về Năm Căn dòng sông lớn mênh mông, xung quanh là rừng đước dựng lên như dãy trường thành và ẩn hiện rong nắng sớm ban mai, rừng đước có nhiều màu sắc khác nhau rất đẹp.
Trên sông Năm Căn có chợ Năm Căn nơi buôn bán giao thương vô cùng đông vui. Tấp nập thuyền bè mua bán, trao đổi, có những ngôi nhà văn minh hai tầng lại có những túp lều. Ẩm thực trên chợ cũng rất phong phú với các món ăn Trung Quốc, khung cảnh nhộn nhịp với cô gái Hoa kiều bán hàng vui vẻ, đồng thời còn có người Chà Châu Giang bán vải, người Miên bán rượu…. Cuộc sống nhiều sắc màu, tấp nập, sinh hoạt người dân nhộn nhịp với các cộng đồng các dân tộc khác nhau cùng sinh sống. Tất cả những điều đó đã làm nên sự phong phú, đa dạng của thiên nhiên và con người vùng đất Cà Mau.
Bài 2
Nhà văn Đoàn Giỏi có dịp quan sát cảnh vật của vùng địa đầu Tổ quốc – Cà Mau. Bằng những quan sát, khám phá tinh tế tác giả giúp người đọc cảm nhận về thiên nhiên tươi đẹp và con người nơi này. Khung cảnh thiên nhiên xuất hiện đó là những kênh rạch, sông ngòi chằng chịt, chi chít, xung quanh toàn một màu xanh của trời, nước, cây cối và âm thanh rì rào phát ra từ sóng biển. Con thuyền đưa tác giả đến một số địa danh quen thuộc với người dân nơi này nhưng xa lạ với người từ nơi khác như Chà Là, Cái Keo, sông Bảy Háp, rạch Mái Giầm, kênh Bọ Mắt, Ba Khía, Năm Căn,… Sau khi rời khỏi kênh Bọ Mắt nơi có con bọ mắt đổ ra con sông Cửa Lớn sau đó tiếp tục xuôi về Năm Căn. Phong cảnh thật hùng vĩ với sóng nước đổ ra biển, cá bơi theo từng đàn và rừng đước bạt ngàn. Tác giả còn quan sát và miêu tả không gian sinh hoạt lao động của người dân trên chợ Năm Căn. Chợ Năm Căn nổi tiếng rất đông vui, nhộn nhịp với nhiều mặt hàng thuộc các dân tộc người Hoa, người Miên, người Chà Châu Giang buôn bán. Tất cả sự đa dạng đó giúp điểm tô cho vùng đất Năm Căn trù phú với sự đa dạng về văn hóa.
» Cảm nhận của em về Cà Mau vùng cực nam của Tổ quốc
Lớp 6 –
Bài 21. Sông Nước Cà Mau
Bài 21. SÔNG NƯỚC CÀ MAU
1. Đoạn trích Sông nước Cà Mau là của tác giả nào?
A. Đoàn Giỏi.
B. Nguyễn Tuân.
C. Sơn Nam.
D. Tô Hoài.
2. Đoạn trích Sông nước Cà Mau được trích trong tác phẩm nào?
A. Hương rừng Cà Mau.
B. Đất rừng phương Nam.
C. Bến Nghé xưa.
D. Đất phương Nam.
3. Nội dung chính trong các tác phẩm của nhà văn Đoàn Giỏi là gì?
A. Tình yêu quê hương, đất nước và con người Việt Nam.
B. Cuộc kháng chiến của nhân dân chống thực dân Pháp,
C. Cuộc sống, thiên nhiên và con người Nam Bộ.
D. Những nét đẹp văn hóa của vùng đất Cà Mau.
A. Là truyện dài nổi tiếng nhất của Đoàn Giỏi, được viết năm 1957.
B. Nhân vật chính trong truyện là cậu bé An.
C. Truyện miêu tả cảnh thiên nhiên hoang dã mà rất phong phú, độc đáo và cuộc sống của con người ở vùng đất cực Nam Tổ quốc.
D. Truyện nêu lên những khó khăn trong cuộc kháng chiến chống Mĩ của người dân vùng đất Cà Mau.
5. Tác giả đã miêu tả địa danh nào trong đoạn trích trên?
A. Chợ Năm Căn.
B. Chợ Cà Mau.
C. Rừng U Minh.
D. Chợ Bạc Liêu.
6. Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật nào trong đoạn trích trên?
A. So sánh.
B. Miêu tả thực.
C. Nhân hóa.
D. Hoán dụ.
7. Người dân vùng đất Cà Mau thường dựa vào đâu để đặt tên cho các con sông, con rạch?
A. Căn cứ vào thời gian xuất hiện của con sông, con rạch đó.
B. Căn cứ vào vùng đất mà con sông, con rạch đó chảy qua.
C. Căn cứ vào đặc điểm riêng biệt của từng vùng đất, từng con sông, con rạch.
D. Căn cứ vào tên người phát hiện ra con sông, con rạch đó.
8. Quang cảnh chợ Năm Căn được tác giả miêu tả như thế nào trong đoạn trích?
A. Chỉ đông đúc vào những giờ nhất định.
B. Không tạo cho con người cảm giác về một buổi chợ.
C. Ồn ào, đông vui, tấp nập và bán đầy đủ các vật dụng cần thiết.
D. Vắng lặng, buồn tẻ, ít kẻ mua người bán.
9. Đoạn trích đã cho thấy cảnh sông nước Cà Mau như thế nào?
A. Một vùng đất nhỏ hẹp, thiên nhiên và con người đều thiếu sức sống.
B. Một vùng đất thơ mộng và quyến rũ.
C. Hết sức hiện đại cả về thiên nhiên lẫn con người.
D. Có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã.
10. Trong đoạn trích, tác giả cho rằng Năm Căn có sự bề thế của:
A. Trấn “anh chị rừng xanh”.
B. Những túp lều lá thô sơ kiểu cổ xưa.
C. Những ngôi nhà gạch văn minh hai tầng.
D. Những đống gỗ cao như núi chất dựa vào bờ.
II. TỰ LUẬN
Vài nét về nhà văn Đoàn Giỏi và tác phẩm Đất rừng phương Nam.
Gợi ý trả lời:
Đoàn Giỏi sinh năm 1925, mất năm 1989. Ông sinh ra ở Tiền Giang, viết văn từ thời kháng chiến chống Pháp. Đoàn Giỏi là tên thật của ông, ngoài ra ông còn có nhiều bút danh khác như Nguyễn Hoài, Phạm Phú Lễ, Huyền Tư.
Trong những năm kháng chiến chống Pháp, Đoàn Giỏi công tác trong ngành an ninh, sau đó ông chuyển qua công tác thông tin, văn nghệ. Sau năm 1954, ông tập kết ra Bắc. Năm 1955, ông chuyển sang làm công tác sáng tác và biên tập sách báo. Đoàn Giỏi là ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam các khóa I, II và III. Tác phẩm của Đoàn Giỏi thường viết về cuộc sống, thiên nhiên và con người Nam Bộ.
Đoàn Giỏi viết rất nhiều tác phẩm có giá trị. Những tác phẩm đã xuất bản của ông có thể kế đến như kịch thơ Người Nam thà chết không hàng (1947), kí Khí hùng đất nước (1948), kí Những dòng chữ máu Nam Kì 1940 (1948), truyện Đường về gia hương (1948), kịch thơ Chiến sĩ Tháp Mười (1949), thơ Giữ vững niềm tin (1954), truyện kí Trần Văn Ơn (1955), truyện Cá bống mú (1956), truyện kí Ngọn tầm vông (1956), truyện Đất rừng phương Nam (1957), truyện ngắn Hoa hướng dương (1960), truyện Truy tìm kho vũ khí (1962), biên khảo Những chuyện lạ về cá (1981), biên khảo Tê giác giữa ngàn xanh (1982)…
Truyện Đất rừng phương Nam kể về quãng đời lưu lạc của chú bé An, cũng là nhân vật chính trong truyện, tại vùng U Minh của miền Tây Nam Bộ trong những ngày đầu kháng chiến chống Pháp. Qua hình ảnh lưu lạc của chú bé, tác giả đưa người đọc đến với những cảnh thiên nhiên hoang dã, phì nhiêu; những con người mộc mạc, chân chất, giàu lòng yêu nước, căm thù giặc ở vùng đất Cà Mau. Qua tác phẩm, tác giả mang đến cho người đọc những hiểu biết phong phú và tình yêu đối với thiên nhiên, con người ở vùng đất cực Nam của Tổ quốc.
I. TRẮC NGHIỆM
[…] Rồi cả nhà – trừ tôi – vui như Tết khi bé Phương, qua giới thiệu của chú Tiến Lê, được mời tham gia trại thi vẽ quốc tế. Luật của cuộc thi là thí sinh phải vẽ một bức tranh theo đề tài tự chọn ngay trước mắt ban giám khảo. Trước khi đi thi, nó có vẻ cứ hay xét nét tôi, khiến tôi rất khó chịu. Nó nhập tâm lời dạy của chú Tiến Lê: “Cháu hãy vẽ cái gì thân thuộc nhất với cháu”.
Một tuần sau em gái tôi trở về trong vòng tay dang sẵn của cả bố và mẹ tôi: Bức tranh của nó được trao giải nhất. Nó lao vào ôm cổ tôi, nhưng tôi viện cớ đang dở việc đẩy nhẹ nó ra. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: “Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”.
Trong gian phòng lớn tràn ngập ánh sáng, những bức tranh của thí sinh treo kín bốn bức tường. Bố mẹ tôi kéo tôi chen qua đám đông để xem bức tranh của Kiều Phương đã được đóng khung, lồng kính. Trong tranh, một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng rất lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa. Mẹ hồi hộp thì thầm vào tai tôi:
– Con có nhận ra con không?
Tôi giật sững người. Chẳng hiểu sao tôi phải bám chặt lấy tay mẹ. Thoạt tiên là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ. Dưới mắt em tôi, tôi hoàn hảo đến thế kia ư? Tôi nhìn như thôi miên vào dòng chữ đề trên bức tranh: “Anh trai tôi”. Vậy mà dưới mắt tôi thì…
– Con đã nhận ra ai chưa? – Mẹ tôi vẫn hồi hộp.
Tôi không trả lời mẹ vì tôi muốn khóc quá. Bởi vì nếu nói được với mẹ, tôi sẽ nói rằng: “Không phải con đâu. Đấy là tâm hồn và lòng nhân hậu của em con đấy”.
1. Đoạn trích Bức tranh của em gái tôi là của tác giả nào?
A. Đoàn Giỏi.
B. Tạ Duy Anh.
C. Đào Duy Anh.
D. Nguyễn Tuân.
2. Bức tranh của em gái tôi thuộc thể loại nào?
A. Truyện dài.
B. Tiểu thuyết.
C. Truyện ngắn.
D. Hồi kí.
A. Là truyện đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Thiếu niên Tiền phong.
B. Là truyện đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Khăn quàng đỏ.
C. Là truyện đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Nhi đồng.
D. Là truyện đoạt giải Nhì trong cuộc thi viết “Tương lai vẫy gọi” của báo Hoa học trò.
4. Nhân vật chính trong truyện Bức tranh của em gái tôi là ai?
A. Người anh trai.
B. Người mẹ.
C. Chú Tiến Lê.
D. Bé Kiều Phương.
5. Nhân vật chính trong truyện có tài gì?
A. Hội họa.
B. Diễn xuất.
C. Chơi nhạc.
D. Ca hát.
6. Câu chuyện được kể lại theo ngôi thứ mấy?
A. Ngôi thứ nhất.
B. Ngôi thứ hai.
C. Ngôi thứ ba.
D. Ngôi thứ tư.
7. Kiều Phương trong đoạn trích là người như thế nào?
A. Có tính ích kỉ, thường xuyên ganh đua với người anh.
B. Có tính siêng năng, chăm chỉ, thường xuyên giúp đỡ bố mẹ.
C. Có tình cảm hồn nhiên, trong sáng và lòng nhân hậu.
D. Lười biếng, suốt ngày chỉ biết chơi bời lêu lổng.
8. Nội dung Kiều Phương thể hiện trong bức tranh tham gia trại thi vẽ quốc tế là gì?
A. Cha mẹ và những người thân trong gia đình.
B. Góc học tập của em.
C. Ngôi trường mà em đang theo học.
D. Người anh trai.
9. Thái độ của người anh trai thế nào khi nhận ra nội dung trong bức tranh của em gái?
A. Từ ngỡ ngàng rồi đến hãnh diện, sau đó là xấu hổ.
B. Cảm thấy hãnh diện và tự hào vì có một người em gái tài giỏi.
C. Cảm thấy buồn vì mình thua em gái.
D. Lòng tức giận lại dâng trào vì thành tích của em gái.
10. Người anh trai đã gọi những gì trong bức tranh là:
A. Tài năng của người em gái.
B. Tâm hồn và lòng nhân hậu của em gái.
C. Những gì đẹp nhất trên đời này.
D. Chính bản thân người anh trai.
II. TỰ LUẬN
Hãy phân tích diễn biến tâm trạng của người anh trong truyện Bức tranh của em gái tôi.
Gợi ý trả lời:
Trong truyện Bức tranh của em gái tôi của tác giả Tạ Duy Anh, tâm trạng của người anh diễn biến theo từng hành động của người em gái có biệt danh là Mèo.
Khi thấy em gái tự chế màu vẽ, người anh tỏ ý xem thường và đặt cho em gái biệt danh là Mèo. Người anh có tâm trạng không vui khi tài năng hội họa của em gái được phát hiện. Mọi người ai cũng xúc động, mừng rỡ và ngạc nhiên thì em cảm thấy buồn hơn và cảm nhận được sự thua kém của mình khi không ai thèm để ý đến mình. Từ đó, em cảm thấy không thể nào chơi thân với em gái được nữa bởi em vốn coi thường em gái, cho em gái là đồ nghịch bẩn; nay bỗng dưng em lại thua kém em gái, đó là điều mà em cảm thấy khó chấp nhận nhất. Sự mặc cảm, tự ái trong người anh diễn ra là rất tự nhiên, rất phù hợp với tâm lí lứa tuổi như các em.
Khi nhận ra nhân vật chính trong bức tranh đoạt giải của em gái là mình, người anh ban đầu là sự ngỡ ngàng, rồi đến hãnh diện và sau đó là xấu hổ. Em ngỡ ngàng vì không nghĩ rằng trong con mắt em gái, hình ảnh của mình lại toàn mĩ đến thế; sau những gì mình đối xử với em gái, em gái vẫn có cái nhìn hết sức hoàn hảo về mình. Từ sự ngỡ ngàng đó, người anh chuyển sang hãnh diện. Hãnh diện không chỉ vì tài năng của em, vì sự hoàn hảo của mình trong bức tranh, mà còn chính là tâm hồn cao thượng và lòng vị tha của em gái. Cùng với dòng chữ đề Anh trai tôi là hình ảnh một chú bé đang ngồi nhìn ra ngoài cửa sổ, nơi bầu trời trong xanh. Mặt chú bé như tỏa ra một thứ ánh sáng kì lạ. Toát lên từ cặp mắt, tư thế ngồi của chú không chỉ là sự suy tư mà còn rất mơ mộng nữa. Đó là một người anh trong những suy nghĩ và có cả sự tưởng tượng của người em gái. Chính lòng vị tha và lòng mong ước của em gái đã làm cho người anh chuyển từ hãnh diện sang xấu hổ. Dưới con mắt của em gái, người anh thật hoàn hảo, nhưng trong thực tế người anh chưa làm được những gì xứng đáng với suy nghĩ của người em, ngay trong cách đối xử và những suy nghĩ của em về em gái cũng không được như vậy. Người anh đã nhận ra những khuyết điểm của mình qua nội dung mà em gái diễn tả trong bức tranh.
Như vậy có thể thấy, tâm trạng của người anh diễn biến hết sức phức tạp thông qua những hành động cụ thể của em gái. Đó là nét độc đáo trong việc thể hiện tính cách nhân vật của tác giả.
Поделитесь с Вашими друзьями:
Cập nhật thông tin chi tiết về Soạn Bài Lớp 6: Sông Nước Cà Mau trên website Bac.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!