Bạn đang xem bài viết Tìm Hiểu Văn Bản: Sông Nước Cà Mau – Đoàn Giỏi được cập nhật mới nhất trên website Bac.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Văn bản Sông nước Cà Mau là một trích đoạn trong tác phẩm “Đất rừng phương Nam” của nhà văn Đoàn Giỏi. Văn bản này nằm trong sách Ngữ văn 6, tập hai. chúng tôi xin giới thiệu bài phân tích văn bản “Sông nước Cà Mau”. Hi vọng sẽ là tài liệu hữu ích cho thầy cô và các em trong quá trình ôn tập.
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
– Đoàn Giỏi (1925 – 1989), quê ở tỉnh Tiền Giang.
– Là nhà văn của đất rừng, sông nước, con người Cà Mau.
– Đoàn Giỏi là nhà văn đã biến đất rừng phương Nam trở thành thân thuộc, đáng yêu đối với độc giả, không chỉ là độc giả nhỏ tuổi. Những trang văn của ông thấm đượm hơi thở của sông nước, rừng cây, những câu chuyện cả thực cả kỳ bí của thiên nhiên Nam bộ hoang sơ và truyền được hơi thở ấy cho độc giả. Có được điều đó không những là nhờ tình yêu của ông đối với miền đất Nam bộ quê hương mà còn ở óc quan sát tỷ mỷ, tinh tế, lối văn kể chuyện hấp dẫn trong tác phẩm của mình.
2. Tác phẩm
a. Xuất xứ
– Sông nước Cà Mau trích từ chương XVIII – Rừng đước Cà Mau, truyện Đất rừng Phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi.
– Tuy là trích từ một tác phẩm truyện nhưng bài văn này có thể xem là một bài văn tả khá hoàn chỉnh về cảnh quan sông nước vùng Cà Mau.
b. Bố cục: 4 đoạn.
Đoạn 3: Còn lại: Tả về chợ Năm Căn.
II. Trọng tâm kiến thức
1. Ấn tượng ban đầu về vùng sông nước Cà Mau
– Tác giả đã tái hiện những hình ảnh rất đặc trưng của vùng Nam Bộ:
+ Sông ngòi, kênh rạch bủa răng chi chít như mạng nhện.
+ Trời xanh, nước xanh, cây xanh…
– Cùng với những hình ảnh rất Nam Bộ đó là thứ âm thanh đặc trưng: rì rào bất tận của những khu rừng, sóng biển.
– Cái hay của đoạn văn không chỉ là giúp chúng ta hình dung được một cách rõ ràng khung cảnh thiên nhiên mà là mang đến cho chúng ta cái hồn của thiên nhiên, mang đến cho chúng ta những ấn tượng thật ám ảnh về sông nước Cà Mau.
– Theo con thuyền rẽ sóng trên dòng kênh Cà Mau, chúng ta được đưa mắt ngắm nhìn khắp khung cảnh thiên nhiên đẹp đẽ, hoang sơ mà huyền bí. Những câu văn giàu nhạc điệu như dẫn dắt chúng ta vào một cõi mộng. Thiên nhiên Cà Mau là một sự ám ảnh. Từ ám ảnh về sự chằng chịt của kênh rạch đến ám ảnh về cái màu xanh lặng lẽ điệp trùng. Con người ta cứ chìm dần, chìm dần vào trong giấc mộng ám ảnh đó mà không biết cách nào để thoát ra. Câu văn cuối khiến ta nhớ đến tiếng hát của những nàng tiên cá, thứ âm thanh ma mị mê say khiến cho người ta mất hết tri giác để chìm vào ảo giác. Cách miêu tả của tác giả quả thật là vô cùng độc đáo, vừa khen lại vừa chê, vừa thực lại vừa hư ảo đến vô cùng.
2. Vẻ đẹp của dòng sông và rừng đước
* Cách đặt tên các địa danh
– Tên các địa danh: đặt theo đặc điểm riêng biệt của nó.
+ Thiên nhiên ở đây còn rất tự nhiên, hoang dã, phong phú.
+ Con người sống rất gần với thiên nhiên, giản dị, chất phác.
* Vẻ đẹp của dòng sông và rừng đước
– Dòng sông: rộng hơn ngàn thước, nước đổ ầm ầm như thác, cá bơi lội hàng đàn, đen trũi như người bơi ếch.
– Rừng đước: như 2 dãy trưởng thành vô tận, màu xanh lá mạ, xanh rêu, xanh chai lọ… loà nhoà ẩn hiện trong sương mù và khói rừng ban mai.
– Cách gọi tên màu xanh cũng cho thấy cái tâm hồn dân dã, bình dị của người dân vùng sông nước.
3. Cảnh chợ Năm Căn
– Chợ Năm Căn trù phú: Khung cảnh rộng lớn; tấp nập… như bất cứ một khu chợ sầm uất nào.
– Chợ Năm Căn có những điểm độc đáo riêng mà chỉ nơi đây mới có:
+ Chợ họp ngay trên sông mua mọi thứ mà không cần bước ra khỏi thuyền.
+ Có sự kết hợp giữa thô sơ, giản dị và văn minh, hiện đại
+ Sự đa dạng về màu sắc, trang phục, tiếng nói của người bán hàng thuộc những dân tộc: Hoa, Miên,
III. Tổng kết
1. Nội dung
– Bài văn miêu tả cảnh quan sông nước Cà Mau. Cảnh thiên nhiên nơi đây thật rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ. Khung cảnh sinh hoạt của con người cũng thật trù phú, độc đáo và tấp nập.
2. Nghệ thuật
– Miêu tả vừa bao quát vừa cụ thể, chân thực mà sống động, ấn tượng
Tìm Hiểu Văn Bản “Sông Nước Cà Mau”
I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả Đoàn Giỏi – Đoàn Giỏi (1925 – 1989) quê ở tỉnh Tiền Giang – Ông tham gia viết văn từ kháng chiến chống Pháp – Thường viết về thiên nhiên và cuộc sống của con người Nam Bộ. 2. Văn bản “Sông nước Cà Mau” – Xuất xứ: trích từ chương 18 của tác phẩm “Đất rừng phương Nam” – truyện dài nổi tiếng của nhà văn Đoàn Giỏi – Tóm tắt: Bài văn miêu tả cảnh quan thiên nhiên, sông nước vùng Cà Mau, mảnh đất tận cùng phía nam của Tổ quốc. Cảnh thiên nhiên ở đây thật rộng lớn, hoang dã và hùng vĩ, đặt biệt là những dòng sông và rừng đước. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh trù phú, độc đáo, tấp nập về sinh hoạt của con người ở vùng đất ấy. – Bố cục: + Phần 1 (từ đầu đến “màu xanh đơn điệu”): Cảm nhận chung về sông nước Cà Mau + Phần 2 (tiếp đó đến “khói sóng ban mai”): Cảnh kênh rạch và con sông Năm Căn + Phần 3 (còn lại): Vẻ đẹp chợ Năm Căn. II. Phân tích 1. Cảm nhận chung về sông nước Cà Mau – Một vùng sông ngòi, kênh rạch rất nhiều, bủa vây chi chít như mạng nhện. – Màu sắc rất riêng: màu xanh của trời, của nước, cây lá hai bên bờ đã tạo một thế giới tràn ngập sắc xanh, một màu xanh bát ngát. – Âm thanh: âm thanh rì rào của gió, của sóng, của rừng vọng về triền miên không ngớt. – Đoạn văn đã rất thành công khi sử dụng biện pháp nghệ thuật so sánh, các điệp từ, các tính từ miêu tả màu sắc để làm hiện lên bức tranh khung cảnh sông nước Cà Mau hoang sơ, hấp dẫn và bí ẩn. 2. Cảnh kênh , rạch và con sông Năm Căn – Tên gọi các con sông, địa danh: không mĩ lệ mà dựa theo đặc điểm riêng của sông nước Cà Mau, ví dụ như: rạch Mái Giầm (vì hai bên bờ rạch mọc toàn những cây mái giầm), kênh Bọ Mắt (vì ở đó tụ tập không biết cơ man nào là bọ mắt),… → Tự nhiên, hoang dã, gần với thiên nhiên, giản dị, chất phác – Hình ảnh dòng sông Năm Căn hiện lên thật sinh động qua các biện pháp tu từ so sánh và sử dụng từ ngữ giàu giá trị biểu cảm: + Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác; cá hàng đàn đen trũi như người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng. + Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận Con sông hiện lên với dáng vẻ rộng lớn, hùng vĩ. 3. Cảnh chợ Năm Căn – Cảnh chợ Nam Căn vừa quen thuộc lại vừa lạ lùng: + Quen thuộc: giống với các chợ kề bên vùng Nam Bộ, lều lá nằm cạnh nhà tầng, gỗ chất thành đống, rất nhiều thuyền trên bến. + Lạ lùng: Nhiều bến, nhiều lò than hầm, nhà bè như những khu phố nổi, như chợ nổi trên sông, buôn bán đủ thứ, có nhiều dân tộc cùng hội tụ. – Cảnh chợ Năm Căn cũng hiện lên với sự trù phú, đông vui và độc đáo: + Trù phú, đông vui: những đống gỗ chất cao như núi, những cột đáy, thuyền chài, thuyền buôn dập dềnh trên sóng, những bến vận hàng tấp nập, những lò than hầm, những ngôi nhà bè đêm sáng rực,… như những khu phố nổi. + Độc đáo: chợ họp ở trên sông, mua vật dụng không cần ra khỏi thuyền, người bán hàng thuộc nhiều dân tộc khác nhau: người Hoa, người Miên,… III. Tổng kết – Nội dung: Cảnh sông nước Cà Mau có vẻ đẹp rộng lớn, hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Chợ Năm Căn là hình ảnh cuộc sống tấp nập, trù phú, độc đáo ở vùng đất tận cùng phía Nam Tổ quốc – Nghệ thuật: ngôi kể thứ nhất, cảm nhận bằng nhiều giác quan, sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật…
Giải Vbt Ngữ Văn 6 Sông Nước Cà Mau (Đoàn Giỏi)
Giải VBT Ngữ Văn 6: Sông nước Cà Mau (Đoàn Giỏi)
Câu 1 (trang 14 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Bài văn miêu tả cảnh gì? Theo trình tự như thế nào? Dựa vào trình tự miêu tả, em hãy tìm bố cục của bài văn.
Em hãy hình dung vị trí quan sát của người miêu tả. Vị trí ấy có thuận lợi gì trong việc quan sát và miêu tả?
Trả lời:
STT Những cảnh được miêu tả trong bài văn Từ ……………… đến ………………1
Cảnh tượng sông ngòi khi dần về hướng mũi Cà Mau
Từ đầu đến “lặng lẽ một màu xanh đơn điệu”
2
Cảnh tượng kênh rạch ở Cà Mau
Từ “Từ khi qua Chà Là” đến “nước đen”
3
Cảnh dòng sông Năm Căn
Từ “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt” đến “khói sóng ban mai”
4
Cảnh chợ Năm Căn
Từ “Chợ Năm Căn” đến hết
Câu 2 (trang 15 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 22 SGK: Trong đoạn văn (từ đầu đến lặng lẽ một màu xanh đơn điệu) tác giả đã diễn tả ấn tượng ban đầu bao trùm về sông nước vùng Cà Mau. Ấn tượng ấy như thế nào và được cảm nhận qua những giác quan nào?
Trả lời:
– Những từ, cụm từ miêu tả khái quát cảnh sông nước Cà Mau là: sông ngòi, kênh rạch càng bủa giăng chi chít như mạng nhện, chỉ toàn một sắc xanh cây lá, tiếng rì rào bất tận của những khu rừng, tiếng sóng rì rào…vọng về trong hơi gió muối.
– Ấn tượng ban đầu của tác giả về sông nước Cà Mau là: sắc xanh bao trùm cả không gian, màu xanh của trời, của nước, của cây lá xung quanh.
– Tác giả cảm nhận được ấn tượng trên qua những giác quan: thị giác, thính giác, xúc giác.
Câu 3 (trang 15-16 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 22 SGK: Qua đoạn nói về cách đặt tên cho các dòng sông, con kênh ở vùng Cà Mau, em có nhận xét gì về các địa danh ấy? Những địa danh này gợi ra đặc điểm gì về thiên nhiên vùng Cà Mau?
Trả lời:
Mái Giầm
hai bên bờ rạch mọc toàn những cây mái giầm
Bọ Mắt
ở đó tụ tập không biết cơ man nào là bọ mắt
Ba Khía
ở đó hai bên bờ tập trung toàn ba khía
Năm Căn
ngày xưa bên bờ sông chỉ có độc một cái lán năm gian
– Đặc điểm chung của địa danh ở Cà Mau: đều được đặt tên theo những đặc điểm sinh thái ở hai bên bờ sông.
– Đặc điểm chung của thiên nhiên ở Cà Mau là: còn hoang sơ tuy nhiên đầy sức sống, thiên nhiên nơi đây gắn liền với sông nước.
Câu 4 (trang 16-17 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 22 SGK: Em hãy đọc kĩ lại đoạn văn từ “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua” đến “sương mù và khói sóng ban mai” và trả lời các câu hỏi sau:
a, Tìm những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước.
b, Trong câu “Thuyền chúng tôi chèo thoát qua kênh Bọ Mắt, đổ ra con sông Cửa Lớn, xuôi về Nam Căn” có những động từ nào chỉ cùng một hoạt động của con thuyền? Nếu thay đổi trình tự những động từ ấy trong câu thì có ảnh hưởng gì đến nội dung được diễn đạt hay không? Nhận xét về sự chính xác và tinh tế trong cách dùng từ của tác giả ở câu này?
c, Tìm trong đoạn văn những từ miêu tả màu sắc của rừng đước và nhận xét về cách miêu tả màu sắc của tác giả.
Trả lời:
a, Những chi tiết thể hiện sự rộng lớn, hùng vĩ của dòng sông và rừng đước là:
– Dòng sông: mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác, cá bơi hàng đàn đen trũi, con sông rộng hơn ngàn thước.
– Rừng đước: dưng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận, lớp này chồng lên lớp kia ôm lấy dòng sông, đắp từng bậc màu xanh lá mạ, xanh rêu, màu xanh chai lọ.
b, Những động từ chỉ cùng một hoạt động của con thuyền theo trình tự miêu tả là: chèo thoát qua, đổ ra, xuôi về.
Trình tự này nếu thay đổi, sẽ làm cho nội dung miêu tả thay đổi theo. Tác giả dùng từ chính xác cho mỗi đoạn địa hình khác nhau trước khi thuyền về đến Năm Căn.
c, Tác giả tả cụ thể, chi tiết từng sắc xanh khác nhau của rừng đước, mỗi màu sắc là một giai đoạn phát triển khác nhau của cây được. Cách miêu tả của tác giả khiến hình ảnh rừng đước trở nên sinh động, giàu sức sống.
Câu 5 (trang 17 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 22 SGK: Những chi tiết, hình ảnh nào về chợ Năm Căn thể hiện được sự tấp nập, đông vui, trù phú và độc đáo của chợ vùng Cà Mau.
Trả lời:
– Những chi tiết, hình ảnh thể hiện sự trù phú của chợ vùng Cà Mau: bến vận hà nhộn nhịp, những lò than hầm gỗ đước, những ngôi nhà bè, có thể gọi một món xào, món nấu Trung Quốc, đĩa thịt rừng nướng ướp, cây chim cuộn chỉ, bộ quần áo, món nữa trang đắt giá,…
– Những chi tiết hình ảnh thể hiện sự độc đáo của chợ vùng Cà Mau: những người bán hàng đến từ nhiều nơi, với đủ các giọng nói líu lô, đủ kiểu ăn vận sặc sỡ.
Câu 6 (trang 17 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): trang 22 SGK: Qua bài văn này, em cảm nhận được gì về vùng Cà Mau cực Nam của tổ quốc?
Trả lời:
Cà Mau là một vùng đất có thiên nhiên hùng vĩ, hoang sợ, cuộc sống buôn bán nhộn nhịp. Ấn tượng nhất với em vẫn là hình ảnh chợ nổi Năm Căn đầy tấp nập, đông vui, nhộn nhịp, trù phú và độc đáo. Hình ảnh chợ nổi này là đặc trưng riêng của vùng sông nước như Cà Mau.
Câu 7 (trang 18 VBT Ngữ Văn 6 Tập 2): Bài văn thể hiện sắc thái Nam Bộ trong quá trình miêu tả. Sắc thái đó thể hiện qua những từ nào?
Trả lời:
– Những từ ngữ thể hiện sắc thái Nam Bộ:
+ Từ ngữ chỉ địa danh: Chà Là, Cái Keo, Cà Mau, Bọ Mắt, Năm Căn,…
+ Từ ngữ đậm cách nói Nam Bộ, gắn với đời sống con người Nam Bộ: ba khía, cận, cột đáy, thuyền chài, thuyền lưới, trấn, cút rượu,…
Trả lời:
Nhà thơ Xuân Diệu còn nhấn mạnh vùng đất Cà Mau là địa đầu Tổ quốc, là máu thịt của đất nước, là mũi tàu Tổ quốc.
Các bài giải vở bài tập Ngữ Văn lớp 6 (VBT Ngữ Văn 6) khác:
Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng….miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.
Nhóm học tập facebook miễn phí cho teen 2k9: chúng tôi
Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:
6 Bài Tóm Tắt Bài Sông Nước Cà Mau Của Đoàn Giỏi, Ngắn Gọn
Tóm tắt bài sông nước Cà Mau
Những mẫu Tóm tắt bài sông nước Cà Mau
1. Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau, mẫu số 1 (Chuẩn):
Tác phẩm Sông nước Cà Mau của Đoàn Giỏi miêu tả cảnh non sông Cà Cà Mau. Các hình ảnh được miêu tả theo trình tự khái quát chung về thiên nhiên Cà Mau rồi đi vào miêu tả chi tiết các ấn tượng của tác giả về sông ngòi, kênh rạch và khung cảnh chợ Năm Căn đông vui náo nhiệt.
2. Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau, mẫu số 2 (Chuẩn):
Cà Mau là mảnh đất tận cùng phía Nam Tổ Quốc. Sông nước Cà Mau nổi bật với khung cảnh thiên nhiên mênh mông, hoang dã và hùng vĩ với những dòng sông và rừng đước. Chợ Năm Căn là nơi diễn ra những hoạt động buôn bán, sinh hoạt của người dân nơi đây.
3. Tóm tắt bài Sông nước Cà Mau, mẫu số 3 (Chuẩn):
Văn bản Sông nước Cà Mau miêu tả khung cảnh thiên nhiên rộng hớn, hùng vĩ của Cà Mau- mảnh đất tận cùng của Tổ quốc. Chợ Năm Căn là khu chợ nổi tấp nập, cuộc sống sinh hoạt của con người bình dị, gần gũi.
Xuôi theo con thuyền về mảnh đất tận cùng phía Nam tổ quốc- Cà Mau, mở ra trước mắt tác giả là khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ, hoang dã với màu xanh của núi rừng, tiếng sóng rì rào ngày đêm. Con thuyền đi qua các địa danh khác nhau Chà Là, Cái Keo những tên gọi dân dã, gần gũi đổ ra kênh Bọ Mắt, đổ ra sông Cửa Lớn rồi xuôi về Năm Căn dòng sông lớn mênh mông, xung quanh là rừng đước dựng lên như dãy trường thành và ẩn hiện rong nắng sớm ban mai, rừng đước có nhiều màu sắc khác nhau rất đẹp.
Vẻ đẹp thiên nhiên sông nước Cà Mau được miêu tả thông qua những kênh rạch, sông ngòi chằng chịt, chi chít, xung quanh toàn một màu xanh của trời, nước, cây cối và âm thanh rì rào phát ra từ sóng biển. Con thuyền đưa tác giả đến một số địa danh quen thuộc với người dân nơi này nhưng xa lạ với người từ nơi khác như Chà Là, Cái Keo, sông Bảy Háp, rạch Mái Giầm, kênh Bọ Mắt, Ba Khía, Năm Căn,… Sau khi rời khỏi kênh Bọ Mắt nơi có con bọ mắt đổ ra con sông Cửa Lớn sau đó tiếp tục xuôi về Năm Căn. Phong cảnh thật hùng vĩ với sóng nước đổ ra biển, cá bơi theo từng đàn và rừng đước bạt ngàn. Tác giả còn quan sát và miêu tả không gian sinh hoạt lao động của người dân trên chợ Năm Căn. Chợ Năm Căn nổi tiếng rất đông vui, nhộn nhịp với nhiều mặt hàng thuộc các dân tộc người Hoa, người Miên, người Chà Châu Giang buôn bán. Tất cả sự đa dạng đó giúp điểm tô cho vùng đất Năm Căn trù phú với sự đa dạng về văn hóa.
Sông nước Cà Mau miêu tả cảnh quan thiên nhiên, sông nước vùng Cà Mau, mảnh đất tận cùng phía Nam của Tổ quốc. Cảnh thiên nhiên hiện ở đây lên thật hùng vĩ, dữ dội và hoang sơ, đặc biệt là những dòng sông và rừng đước. Con thuyền đi qua các địa danh khác nhau Chà Là, Cái Keo, kênh Bọ Mắt, đổ ra sông Cửa Lớn rồi xuôi về Năm Căn. Cảnh chợ Năm Căn là hình ảnh hiện lên thật độc đáo, đông vui, tấp nập về sinh hoạt của con người vùng đất ấy.
https://thuthuat.taimienphi.vn/tom-tat-bai-song-nuoc-ca-mau-49028n.aspx
Cập nhật thông tin chi tiết về Tìm Hiểu Văn Bản: Sông Nước Cà Mau – Đoàn Giỏi trên website Bac.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!