Văn Bản Bếp Lửa 9 / TOP 6 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

I. Tác giả, tác phẩm

1. Tác giả (các em tham khảo phần giới thiệu tác giả Bằng Việt trong SGK Ngữ văn 9 Tập 1).

2. Tác phẩm

* Xuất xứ: Bài thơ Bếp lửa được sáng tác vào năm 1963, khi tác giả đang là sinh viên học Luật ở nước ngoài. Bài thơ được đưa vào tập Hương cây – Bếp lửa, tập thơ đầu tay của Bằng Việt và Lưu Quang Vũ.

* Thể thơ: tự do

* Bố cục: Bài thơ Bếp lửa có thể được chia làm 4 phần:

Phần 1: khổ 1: Hình ảnh bếp lửa và sự khơi nguồn cảm xúc

Phần 2: 4 khổ tiếp: Những kỉ niệm thời thơ ấu sống bên bà và hình ảnh người bà gắn liền với hình ảnh bếp lửa

Phần 3: 2 khổ tiếp: Suy ngẫm của cháu về bếp lửa và người bà

Phần 4: khổ cuối: Niềm thương nhớ của người cháu với người bà khi đi xa.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1:

* Bài thơ là lời của nhân vật người cháu nói về người bà, nói về tình yêu thương mà bà đã giành cho cháu trong những ngày tháng gian khổ.

* Bố cục của bài thơ ở mục trên.

Câu 2:

* Trong hồi tưởng của người cháu, rất nhiều những kỉ niệm về bà và tình bà cháu đã được gợi lại:

Nạn đói vào năm 1945, lúc đấy, người cháu mới lên 4 tuổi, năm đó đã trở thành bóng đêm ghê rợn ám ảnh người cháu cho đến tận bây giờ.

Rồi khi cha mẹ bận đi công tác, 8 năm người cháu ở cùng bà, được bà dạy cho học, dạy làm, được bà kể chuyện cho nghe, trao cho cháu cả tình yêu thương của một người mẹ, người cha, ngày ngày bà cặm cụi nhóm lửa nuôi lớn cháu.

Câu 3:

Hình ảnh bếp lửa xuất hiện xuyên suốt bài thơ và được nhắc tới 10 lần. Khi nhắc đến hình ảnh bếp lửa thì người cháu nhớ đến bà và ngược lại, khi nhớ về bà là nhớ ngay đến hình ảnh bếp lửa. Điều đó là do hình ảnh bếp lửa đã trở thành biểu tượng, bà và bếp lửa là hai mà như một, bà châm ngọn lửa, đó không chỉ là ngọn lửa củi, lửa rơm, mà đó còn là “ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”, ngọn lửa của tình yêu thương, ấp ủ.

Tác giả viết: “Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa !”, đây là một hình ảnh giản dị ghi dấu tình bà cháu thiêng liêng, lưu giữ cả một tuổi thơ khổ cực gian khó nhưng tràn đầy tình yêu thương, ấm áp.

Câu 4:

Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhen

Một ngọn lửa lòng bà luôn ủ sẵn

Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng.

Ở hai câu thơ dưới, tác giả dùng từ “ngọn lửa” mà không nhắc lại “bếp lửa” là vì từ “ngọn lửa” mang tính khái quát cao, ngọn lửa mang tính biểu tượng. Đây không phải ngọn lửa để nấu nướng mà là ngọn lửa của tình yêu thương của người bà. Nó mang đến hơi ấm và tỏa sáng như bà đang trao tình cảm ấm áp cho người cháu.

Theo em, những câu thơ trên muốn nói tình yêu thương to lớn của người bà luôn tỏa sáng, ấm áp, không thể nào dập tắt được và truyền lại cho thế hệ mai sau.

Câu 5:

* Cảm nhận về tình cảm bà cháu được thể hiện trong bài thơ: tình cảm bà cháu trong bài thơ rất sâu nặng, cứ nhẹ nhàng, giản dị mà thấm thía, sâu xa. Tình cảm ấy như đã vượt qua chiều dài của thời gian, chiều rộng của không gian, neo đậu mãi trong tim người cháu. Tuổi thơ của cháu đã đi qua bao tháng năm đồng nghĩa với việc khoảng cách giữa cháu và bà cũng đã xa vời vợi nhưng cháu chẳng lúc nào quên nhớ về bà, nhớ về những kỉ niệm tuổi thơ bên bà. Có thể nói, tình yêu và lòng biết ơn đối với người bà của cháu cũng chính là tình yêu đối với quê hương, đất nước.

1.8

/

5

(

22

bình chọn

)

Bếp lửaTiết 60:Văn bản:( Bằng Việt)-Bằng Việt (tên thật Nguyễn Việt Bằng, sinh năm 1941 mất năm 2014), nguyên quán xã Chàng Sơn, huyện Thạch Thất, Thành phố Hà Nội-Thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ– Ông đã từng là Chủ tịch Hội đồng thơ Hội Nhà văn Việt Nam và Chủ tịch Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hà Nội. -Thơ Bằng Việt trong trẻo, mượt mà, khai thác những kỉ niệm và mơ ước tuổi trẻ nên gần gũi với bạn đọc trẻ nhất là trong nhà trường.-Bài thơ được sáng tác năm 1963, khi tác giả là sinh viên ngành luật ở Liên Xô (cũ). -In trong tập “Hương cây- Bếp lửa” (1968 )” Tôi viết bài thơ Bếp lửa nam1963, lúc đang học nam thứ 2 dại học tổng hợp Quốc gia Kiev( Ukrai na). Mùa đông nước Nga rất lạnh, phải đốt lò để sưởi. Ngồi sưởi lửa, tôi bỗng nhớ đến ” Bếp lửa” quê nhà, nhớ bà tôi, nhớ người nhóm bếp. Xa bà, xa gia đỡnh khi đã trưởng thành tức là có độ lùi xa để nhớ và suy ngẫm nh?ng giá trị tinh thần nên bài thơ viết rất nhanh. Viết “Bếp lửa”, tôi chỉ muốn giãi bày tâm trạng thật của lòng mỡnh”Bà nội tôi là một phụ nữ nông dân chân chất, bình dị. Với tôi, bà là hiện thân của sự cần cù, nhẫn nại và đức hy sinhMột bếp lửa chờn vờn sương sớmMột bếp lửa ấp iu nồng đượmCháu thương bà biết mấy nắng mưa.

Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khóiNăm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầyChỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!

Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửaTu hú kêu trên những cánh đồng xaTu hú kêu, bà con nhớ không bàBà hay kể chuyện những ngày ở HuếTiếng tu hú sao mà tha thiết thế!Mẹ cùng cha công tác bận không vềCháu ở cùng bà, bà bảo cháu ngheBà dạy cháu làm, bà chăm cháu học.Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc,Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bàKêu chi hoài trên những cánh đồng xa?

Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranhVẫn vững lòng bà dặn cháu đinh ninh:” Bố ở chiến khu; bố còn việc bố,Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”

Rồi sớm rồi chiều lại bếp lửa bà nhenMột ngọn lửa, lòng bà luôn ủ sẵnMột ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng…

Lận đận đời bà biết mấy nắng mưaMấy chục năm rồi, đến tận bây giờBà vẫn giữ thói quen dậy sớm Nhóm bếp lửa ấp iu nồng đượmNhóm niềm yêu thương khoai sắn ngọt bùi Nhóm nồi xôi gạo mới sẻ chung vuiNhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏÔi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa!

Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàuCó lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngảNhưng chẳng lúc nào quên nhắc nhở:– Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?…

Một bếp lửa chờn vờn sương sớmMột bếp lửa ấp iu nồng đượmCháu thương bà biết mấy nắng mưa.

THI ĐỌC THƠ DIỄN CẢM* Vận dụng: Viết một đoạn văn (khoảng 5 đến 7 câu) trình bày cảm nhận của em về ba câu thơ đầu bài thơ “Bếp lửa”.* Tìm tòi mở rộng: Tìm đọc các tác phẩm khác viết về người bà, liên hệso sánh với bài thơ “Bếp lửa”.* Hướng dẫn về nhà:– Học thuộc lòng bài thơ– Nắm chắc các kiến thức về tác giả, tác phẩm , đặc điểm và phần phần tích ba câu đầu bài thơ– Nghiên cứu, tập phân tích bà phần còn lại của văn bản, chuẩn bị cho tiết tiếp theo .

Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khóiNăm ấy là năm đói mòn đói mỏiBố đi đánh xe khô rạc ngựa gầyChỉ nhớ khói hun nhèm mắt cháuNghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!

Ti?t 53 : B?p l?aII. TÌM HIỂU VĂN BẢN2/ Kỷ niệm tuổi thơ sống bên bà gắn với bếp lửab, Lúc cháu 12 tuổi

Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa Tu hú kêu trên những cánh đồng xa Tu hú kêu bà con nhớ không bà? Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế! Mẹ cùng cha công tác bận không về Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học Nhóm bếp nghĩ thương bà khó nhọc. Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa?

Đề bài: Soạn Bài Bếp Lửa Lớp 9 Của Bằng Việt

Bài Làm

Câu 1:

– Bài thơ nói lên tình cảm gia đình, tình cảm bà cháu thiêng liêng gắn bó, tình cảm ấy được hòa vào tình yêu quê hương đất nước tạo thành một tình yêu vô cùng lớn và bền chặt, thủy chung son sắc. Bố cục của bài thơ được chia làm bốn phần:

+ Phần 1: Chính là ba dòng đầu tiên của bài thơ thể hiện hình của bếp lửa là nguồn cảm hứng khơi nguồn cảm xúc của cháu nhớ về bà về quê hương mình

+ Phần 2: Là bốn khổ thơ tiếp theo từ đoạn năm lên bốn tuổi … chứa niềm tin dai dẳng: Nội dung ủa phần này là sự hồi tưởng của người cháu về những kỷ niệm tuổi thơ được sống bên bà, gắn liền với chiếc bếp lửa quê hương ấm áp

+ Phần 3: Là hai khổ thơ tiếp theo từ đoạn lận dận đời bà…đến ôi kỳ lạ và thiêng liêng bếp lửa: Nội dung đoạn này là những suy ngẫm của người cháu về cuộc đời của bà mình. Thể hiện sự kiên cường dũng cảm của bà trong kháng chiến.

+ Phần 4: Đoạn cuối cùng: Nội dung của đoạn này thể hiện sự trưởng thành của người cháu, người cháu đi xa nhưng vẫn luôn nhớ về bà và bếp lửa của bà với những tình cảm thiêng liêng nhất

Câu 2:

– Sự hồi tưởng được bắt đầu từ hình ảnh thân thương ấm áp về bếp lửa:

“Một bếp lửa chờn vờn sương sớm

Một bếp lửa ấp iu nồng đượm.”

– Bài thơ gợi lại cả một thời thơ ấu bên người bà: tuổi thơ ấy nhiều gian khổ, thiếu thốn nhọc nhằn

“Năm ấy… đói mỏi

Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy”

“…năm ấy giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi “

Đó là bóng đen của nạn đói năm 1945, có mối lo của giặc tàn phá xóm làng, có hình ảnh chung của nhiều gia đình Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Pháp: mẹ và cha đi công tác xa, cháu sống trong sự cưu mang dạy dỗ của bà, sớm phải có ý thức tự lập, sớm phải lo toan

– Kỉ niệm về bà và những năm tuổi thơ luôn gắn với hình ảnh bếp lửa, bếp lửa hiện lên như tình bà ấm áp, như chỗ dựa tinh thần, như sự cưu mang đùm bọc đầy chi chút của bà: Đó là những câu chuyện của bà, chuyện những ngày còn ở Huế, tiếng tu hú da diết… đều đã trở thành những kí ức mà người cháu chẳng thể nào quên; đó là kỷ niệm bà bảo ban, dạy cháu học trong những ngày bố mẹ vắng nhà.

Bài thơ đan xen giữa kể là những đoạn tả sinh động, tả cảnh bếp lửa chờn vờn trong sương sớm, tả cảnh đói mòn đói mỏi, cảnh làng cháy, đặc biệt là hình ảnh cặm cụi, tần tảo sớm hôm của bà… Lời kể và tả chứa chan tình yêu thương, lòng yêu ơn của người cháu nơi xa đối với bà.

Câu 3: Hình ảnh bếp lửa được nhắc tới 10 lần. Hình ảnh bà luônn gắn liền với hình ảnh bếp lửa, ngọn lửa vì bà là người nhóm lửa, người gửi cho ngọn lửa luôn ấm nồng và toả sang trong gia đình.

Mỗi khi nhắc đến bếp lửa là người cháu nhớ đến bà vì người cháu đã cùng bà nhóm lửa trong suốt những năm tháng sống bên bà, những hình ảnh ngọn lửa, mùi của khói bếp đều thấm đượm trong tâm hồn của người cháu, gắn liền với những câu chuyện, những kỉ niệm bên bà. Mặt khác, tấm lòng của người bà cũng ấm áp như chính ngọn lửa trên bếp, có thể xua đi lạnh giá, cô đơn, mang đến ánh sáng của tình thương, của hi vọng cho người cháu. Bếp lửa được bà nhen lên không phải chỉ bằng nhiên liệu ở bên ngoài mà còn được nhen nhóm từ ngọn lửa trong lòng bà – ngọn lửa của sự sống, lòng thương, niềm tin (ngọn lửa với ý nghĩa trừu tượng). Bà không chỉ là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa – ngọn lửa của sự sống, niềm tin cho các thế hệ nối tiếp. Vì vậy, nhà thơ đã sung sướng tự hào thốt lên: ” Ôi kì lạ và thiêng liêng – bếp lửa!”

Câu 4: Kết thúc khổ thơ thứ 4, nhà thơ Bằng Việt viết ” Một ngọn lửa chứa niềm tin dai dẳng”, ở đây nhà thơ sử dụng hình ảnh “ngọn lửa” chứ không phải hình ảnh “bếp lửa” bởi ở đây hình ảnh bếp lửa không chỉ là hình ảnh thực trong kí ức nữa mà nó đã trở thành một ngọn lửa bất diệt trong tâm hồn người cháu. Bằng tình yêu, tình thương của mình dành cho cháu, người bà đã đốt lên được ngọn lửa của yêu thương, ngọn lửa của hi vọng, của sức sống bất diệt trong tâm hồn của người cháu. Vì vậy ngọn lửa ở đây tồn tại như một biểu tượng.

Câu 5:

Tình cảm bà cháu được thể hiện trong bài thơ là tình cảm gần gũi, quen thuộc mà thiêng liêng. Những kỉ niệm về bà in trong tâm trí cháu là những gì bình dị, thân thương nhất. Đó là bếp lửa, là tiếng chim tu hú, là mái nhà tranh… Người bà hiện lên cũng thật gần gũi: “bà kể chuyện cháu nghe, bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học”, nhưng cũng thật lớn lao: bà có đức hi sinh cao cả, ấp ủ trong lòng ngọn lửa của niềm tin, ngọn lửa theo chân cháu suốt cả cuộc đòi. Đó là hình ảnh người phụ nữ Việt Nam bình dị, hồn hậu, giàu lòng yêu thương và đức hi sinh thầm lặng.

Hình ảnh bà luôn gắn bó với hình ảnh quê hương, dù là một quê hương nhọc nhằn, vất vả. Nghĩ về bà với một lòng kính phục, yêu thương, người cháu cũng đồng thời nghĩ về những thời khác nhau của đất nước (năm 1945 “đói mòn đói mỏi”, kháng chiến chống Pháp…); nghĩ về những người hàng xóm đùm bọc lẫn nhau; về những khoai sắn ngọt bùi, giản dị chốn quê nhà… Những hình ảnh thân thương đó không lúc nào mờ phai trong tâm trí cháu dù cháu đã trương thành, đã đi xa, đã tiếp xúc với nhiều điều mới lạ:

“Giờ cháu đã đi xa.

Có ngọn khói trăm tàu

Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả

Nhưng vẫn chang lúc nào quên nhắc nhở:

– Sớm mai này bà nhóm bếp lên chưa?….”

Như vậy, tình bà cháu thiêng liêng chính là bước khởi đầu cho tình yêu quê hương, đất nước.

Hồi ức về bếp lửa đã làm bớt đi cái lạnh lẽo của mùa đông xa quê. Nơi đó năm xưa bà vẫn tảo tần hôm sớm. Dáng bà còng lưng thổi bếp, thổi mãi cho đến khi bếp cháy và tỏa ra hơi ấm nồng nàn, hơi ấm của lửa tỏa ra khắp căn bếp nhỏ ấm tâm hồn của hai bà cháu

“Một bếp lửa chờn vờn sương sớm

Một bếp lửa ấp iu nồng đượm

Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.”

Hình ảnh bếp lửa đã gợi lên tâm trí tôi, quá khứ hiện về như một cuộn phim quay chậm. Tuổi thơ được sống bên bà, cùng bà nhóm lửa. Lên bốn tuổi tôi đã quen mùi khói. Năm 1945, năm ấy nạn đói khủng khiếp xảy ra do chính sách cai trị của Pháp nên gia đình tôi đói mòn đói mỏi. Bố tôi đi đánh xe, khô rạc ngựa rầy. Bà đi đào những củ khoai, củ sắn rồi nướng cho tôi ăn. Mỗi khi đi đào khoai đào sắn cứ về nhà là chân tay bà lại lấm len bùn đất, tôi nhìn bà mà thương cho bà.

Tám năm ròng sống cùng bà, tôi cùng bà nhóm lửa, nghe bà kể chuyện những ngày ở Huế, bà dạy tôi làm, bà chăm tôi học. Bà là người thầy đầu tiên trong cuộc đời tôi.

Tuổi thơ tôi đã phải sống trong chiến tranh đầy bom đạn dữ dội. Năm ấy giặc đốt làng, làng xóm đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh. Bà dặn tôi gửi thư cho bố không được kể lung tung cứ bảo nhà vẫn được bình yên để cho bố mẹ yên tâm mà công tác.

Hình ảnh bà tôi tần tảo sớm chiều cùng bếp lửa, mái tóc bà bạc phơ, lưng bà đã còng đi. Bếp lửa do tay bà nhóm lên tỏa hơi ấm khắp căn lều nhỏ, sưởi ấm cả lòng tôi. Ngày ngày bà nhóm lên bếp lửa cũng là nhóm niềm vui, bà không những là người nhóm lửa, giữ lửa mà còn là người truyền lửa, truyền niềm tin, sự sống cho tôi.

“Giờ cháu đã đi xa. Có ngọn khói trăm tàu

Có lửa trăm nhà, niềm vui trăm ngả

Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:

– Sớm mai này bà nhóm lửa lên chưa?…”

Giờ đây tôi đã trưởng thành, có những niềm vui mới, tình cảm mới, bến bờ mới nhưng tôi không thể nào quên bà ngồi bên bếp lửa thổi những ngọn lử niềm tin, ngọn lửa ấm áp. Dù có đi đâu về đâu con người ta vẫn nhớ về kỉ niệm thơ ấu của mình.

Tôi nhớ bà quá! Bây giờ tôi chỉ ước được về ngày bên bà, ôm chặt bà. Cùng bà nhóm lửa lên mỗi sớm chiều, nghe bà kể lại chuyện những ngày ở Huế. Cùng bà ngồi ăn những củ khoai, củ sắn nóng hổi bên bếp lửa. Tình yêu thương, lòng biết ơn trong gia đình chính là cội nguồn của tình yêu quê hương, đất nước, con người.