Giảng viên: ths Phạm Thị Thùy Linh
(cop trên mạng nên hok đúng lắm, mới có 1 nửa. hix)
Câu 1: Tài liệu lưu trữ là gì? Cho ví dụ tài liệu lưu trữ ở Việt Nam qua các thời kỳ?
– Tài liệu lưu trữ: Là những tài liệu có giá trị về mặt lịch sử, thực tiễn, được thu thập cất giữ và bảo quản, tổ chức và sử dụng chúng nhằm sử dụng trong công tác nghiên cứu khai thác, phục vụ cho các mục đích về kinh tế chính trị, văn hóa, xã hội. – Ví dụ về văn bản lưu trữ ở Việt Nam qua các thời kỳ: + Thời kỳ trung đại: Sắc, dụ, lệnh, nhà vua, chỉ, chiếu, tấu, sớ, biểu + Thời kỳ Pháp thuộc: Nghị định, chỉ thị, thông tư, biên bản,… + Thời kỳ sau CMT8: Hiến pháp, luật, pháp lệnh, lệnh, nghị quyết, kế hoạch, báo cáo, các tài liệu khoa học kỹ thuật, các tài liệu phim, ảnh, băng ghi âm, hình,… Câu 2: Các loại hình tài liệu và những đặc điểm của tài liệu lưu trữ?
–Các loại hình tài liệu lưu trữ:
Tài liệu lưu trữ hình thành ngày càng nhiều về số lượng, đa dạng về loại hình: Có 3 loại hình: + Tài liệu hành chính thông thường:
Sắc, dụ, lệnh, nhà vua, chỉ, chiếu, tấu, sớ, biểu ( ở các triều đại PKVN)
Thời bắc thuộc: Nghị định, chỉ thị, thông tư, biên bản,…
Sau cách mạng tháng 8: Hiến pháp, luật, pháp lệnh, lệnh, nghị quyết, kế hoạch, báo cáo,…
– Tài liệu khoa học – kỹ thuật:
Hình thành ở các cơ quan xây dựng, giao thông, kỹ thuật, cơ khí, tự nhiên; viện kỹ thuật; các trung tâm nghiên cứu, viện nghiên cứu của các trường đại học,…
– Tài liệu ảnh, phim, băng ghi âm, ghi hình,…
–Những đặc diểm của tài liệu lưu trữ: -+Tài liệu lưu trữ chứa đựng những thông tin về quá khứ, là hoạt động, sự kiện, hiện tượng,…được ghi lại một cách chính xác bằng văn bản. +Tài liệu lưu trữ là bản gốc, bản chính của các văn bản mà ở đó chứa đựng những thông tin, nội dung, có mức độ chân thực cao. +Tài liệu lưu trữ do Nhà nước thống nhất quản lý từ TW đến địa phương.
Câu 3: Tính chất, nguyên tắc quản lý công tác lưu trữ ở Việt Nam? Mối liên hệ giữa lưu trữ học và các khoa học khác?
Tính chất: – Tính cơ mật: + Chứa đựng nhiều thông tin bí mật của đất nước + Các ngành tài liệu thăm dò khoáng sản, địa tầng + Tài liệu an ninh, quốc phòng, phát minh, sáng chế
– Tính khoa học: Giữ lại một nguồn tài liệu lớn và bảo quản nó với mục đích là khai thác nguồn tài liệu để ứng dụng vào cuộc sống, biên mục thống kê, công cụ nghiên cứu khoa học,…
Nguyên tắc quản lý công tác lưu trữ ở Việt Nam:
Nguyên tắc tập trung, thống nhất quản lý công tác lưu trữ – Tập trung toàn bộ tài liệu của phòng lưu trữ quốc gia – Bảo quản trong các mạng lưới lưu trữ từ trung ương đến địa phương dưới sự quản lý của nhà nước – Chỉ đạo nghiệp vụ lưu trữ 1 chách thống nhất
Mối liên hệ giữa lưu trữ học và các khoa học khác: – Đối với khoa học lịch sử: + Cung cấp những tư liệu thông tin tương đối chính xác + Các tài liệu lưu trữ phản ánh toàn bộ các mặt phát triển của nhà nước.
– Đối với bảo tàng học: Cung cấp các thông tin cho hoạt động bảo tàng để xây dựng sự thật lịch sử cho hiện vật bảo tàng, đồng thời hiện vật bảo tàng cũng là tài liệu lưu trữ – ĐỐi với công bố học: Quyết định đối với loại hình tài liệu nào sẽ công bố ở mức độ nào – Đối với văn học: Lưu trữ học giữ lại bản thảo của các bản thảo của tác phẩm văn học – Đối với các ngành kinh tế, khoa học kỹ thuật: Giữ lại nhiều tài liệu lưu trữ về khoa học:khoa học hàng hóa, khí hậu, địa chất. Câu 4: Đối tượng, cơ sở, phương pháp luận của lưu trữ học?
Lưu trữ học là bộ môn nghiên cứu và soạn thảo những vấn đề về lí luận, pháp chế, phương pháp, về công tác lưu trữ bao gồm những vấn đề chủ yếu là: Lí luận và thực tiễn của công tác lưu trữ, lịch sử tổ chúc công tác lưu trữ, lịch sử các cơ quan nhà nước.
Đối tượng của lưu trữ học: Đối tượng nhiên cứu của công tác lưu trữ chính là tài liệu
Cơ sở phương pháp luận của công tác lưu trữ học – Nguyên tắc tính Đảng: + Đứng trên lập trường của giai cấp công nhân, xuất phát từ lợi ích tước mắt và lâu dài của giai cấp vô sản, dân tộc Việt Nam mà đề ra lí luận có lợi cho việc bảo quản tài liệu + Lí luận phải đi đôi với thực tiễn
– Nguyên tắc lịch sử + Các tài liệu lưu trữ mang dấu ấn của 1 thời lỳ lịch sử nhất định. Có những tài liệu của thời kỳ phong kiến, chống Pháp + Không phải là tài liệu loại đi hết mà phải giữ gìn các loại tài liệu có giá trị. + Khi xét giá trị tài liệu phải xét đúng thời điểm lịch sử mà nó xuất hiện – Nguyên tắc toàn diện, tổng hợp + Tài liệu lưu trữ có giá trị về nhiều mặt. + Có những tài liệu ko có giá trị về nội dung mà có giá trị về ngày tháng + khi xét giá trị tài liệu thì phải xét đúng bói cảnh lịch sử nó xuất hiện Câu 5: Công tác lưu trữ ở Việt Nam thời kỳ Pháp thuộc?
Trước năm 1917
– 1868 ở Nam kỳ: Thống đốc Nha Lộ Chính ra chỉ thị cho các cơ quan ở Nam Kỳ phải lạp hồ sơ, phân loại, đánh số, lưu trữ hồ sơ nhưng chỉ thị không được chấp hành. – 1902 Thống đốc Nam kỳ ra quyết định thành lập một cơ quan lưu trữ để thống nhất về việc lưu trữ tài liệu – 1907 ban hành nghị định tring đó quy địn chức năng nhiệm vụ của sở lưu trữ Nam Kỳ về việc sắp xếp, nộp hồ sơ, bảo quản tài liệu. Tuy vậy, không có nhân viên am hiểu về công tác lưu trữ, công tác lưu trữ không tiến bộ. – 1887 ở Trung Kỳ sở lưu trữ Trung Kỳ được thành lập. Tài liệu bắt đầu được phân loại, sắp xếp, lưu trữ hồ sơ. Do áp dụng máy móc, cách phân loại của Châu Âu nên ko phát triển – 1907 ở Bắc kỳ: Thống sứ Bắc Kỳ gửi thông tư cho các tỉnh trong đó quy định 1 sôa vấn đề chuyên môn của công tác lưu trữ, sắp xếp, bảo quản hồ sơ tuyển chọn nhân viên làm công tác lưu trữ. Tuy nhiên ko đc thực hiện Tính đến năm 1917, công tác lưu trữ không đtạ được kết quả, các tài liệu không được sắp xếp, bảo quản tốt. Nhiều tài liệu bị phân tán, mất mát
Từ năm 1917 đến năm 1945
– 6 – 1917 : Chính phủ Pháp vội vàng cử một người có chuyên môn về công tác lưu trữ sang Đông Dương. Don-bu-đê đi thực tế tất cả các nơi sau đó ông đề xuất kiến lên toàn Đông Dương. Gấp rút thành lập cơ quan quản l và tổ chức công tác lưu trữ cho toàn cõi Đông Dương và được chấp nhận. – 11 – 1917 Toàn quyền Đông Dương ra Nghị định thành lập Nha lưu trữ và thư viện Đông dương: – 12 – 1917 Thành lập 5 kho lưu trữ ở Tràng Thi (HN), Huế, Sài Gòn, Phnômpênh (Căm – pu – chia ), Viêng – chăn (Lào) nên công tác lưu trữ có những tiến bộ rõ rệt. – 1931 hàng năm chính quyền thực hiện tổ chức mở lớp ngắn hạn bồi dưỡng nghiệp vụ công tác lưu trữ, tài liệu được giữ gìn cẩn thận hơn.
Câu 6: Công tác lưu trữ ở Việt Nam giai đoạn 1945 đến nay?
Sau cách mạng tháng 8 thành công: – 1/1946: chủ tịch Hồ Chí Minhh kí thông đạt số 1C/VP có ghi rõ:Tài liệu nghiên cứu
1946-1954: – 1951 Hồ Chí Minh ban hành sắc lện 65/SL nêu rõ sẽ truy tố như tội phản quốc với kẻ nào mua bán tài liệu bí mật quốc gia
1955-1975: – 1959: thành lập phông lưu trữ văn phòng lưu trữ trung ương Đảng và phông lưu trữ thuộc Thủ tướng và các cơ quan lưu trữ ở các tỉnh – 1962: thành lập cục lưu trữ thuộc phủ thủ tướng. Từ đó hình thành các trung tâm lưu trữ ở Tràng Thi, Sài Gòn, Đội cấn. Và bảo quản các bản khắc, mộc bản – 3 – 1967: Thành lập tổ bộ môn lưu trũ học thuộc khoa sử trường Đại học Tổng Hợp – 11 – 1974: Thành lập trường trung học văn thư lưu trữ
Câu 7: Khái niệm phông lưu trữ? Các loại hình phông lưu trữ? Sưu tài liệu lưu trữ, cho ví dụ?
+Khái niệm phông lưu trữ: – Khái niệm phông lưu trũ là khái niệm phân loiạ một đơn vị thống kê dùng để chỉ toàn khối tư liệuvăn kiện hình thành nên trong quá trình hoạt động của 1 đơn vị (cơ quan hoặc các nhân) những tư liệu này có nghĩa chính trị kinh tế, vă hóa, khoa học, lịch sử được đưa vào bảo quản ở các phòng lưu trữ cơ quan hoặc kho lưu trữ nhà nước. – Phông lưu trữ quốc gia Việt Nam: là toàn bộ tài liệu văn kiện hình thành nên trong quá trình hoạt động của tất cả các cơ quan và cá nhân. Những tài liệu này có nghĩa về chính trị, văn hóa, kinh tế, khoa học, lịch sử và các ý nghĩa khác của nước CHXHCNVN
+ Các loại hình phông lưu trữ: • Phông lưu trữ cơ quan: Là toàn bộ tài liệu văn kiện hình thành nên trong quá trình boạt động của 1 ocw quan cụ thể có ý nghĩa về các mặt chính trị, văn hóa, kinh tế, văn hóa, xã hội, khoa học lịch sử và các ý nghĩa khác được chọn lọc và bảo quản ở phòng lưu trữ của cơ quan, phòng lưu trử của nhà nước, tên cơ quan có khối tài liệu văn kiện ấy đước đặt làm tiên phong và được gọi là đơn vị hình thành phông. • Phông lưu trữ cá nhân, gia đình, dòng họ: – Phông lưu trữ cá nhân: Là toàn bộ tài liệu hình thành trong quá trình sống, hoạt động của một nhân vật nổi tiếng trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, quân sự, văn học – nghệ thuật được đua vào bảo quản ở 1 kho nhất định. – Phông lưu trữ gia đình: là toàn bộ tài liệu hình thành nên trong quá trính sống, hoạt động của các thành viên trong cùng một gia đình là những nhân vật nổi tiếng trong lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn học nghệ thuật, được bảo quản ở 1 kho nhất định – Phông lưu trữ dòng họ: là toàn bộ tài liệu hình thành nên trong quá trình sống, hoạt động của các thành viên trong một dòng họ nổi tiếng trên lĩnh vực kinh tế, chính trị, ngoại giao, quân sự, văn học – nghệ thuật. +Sưu tập tài liệu lưu trữ: – Sưu tập là nhặt nhạnh, tổng hợp – Sưu tập là tài liệu lưu trữ nhóm nhỏ lẻ, riêng biệt hình thành nên trong quá trình hoạt động của 2 hay nhiều cơ quan hoặc cá nhân được kết hợp lại với nhau theo từng đặc trưng nhất định, thường là đặc trưng vấn đề, thời gian, tên gọi tài liệu, đặc trưng tác giả.
VD: Sưu tập tài liệu lưu trữ về cao trào 1930 – 1931, phong trào cần vương cuối thế kỷ 19, bản thảo các tác phẩm văn học trước cách mạng Câu 8: Các giai đoạn phân loại tài liệu phông lưu trữ quốc gia? Các đặc trưng thường được áp dụng để phân chia tài liệu phông lưu trữ quốc gia theo nhứng khôi, các kho lưu trữ?
Các giai đoạn phân chia tài liệu lưu trữ quốc gia: – Khái niệm: Phân loại tài liệu là căn cứ vào nhưungx đặc trưng chung tức là những điểm giống và khác nahu của tài liệu để phân chia chúng thành các nhóm nhỏ nhằm tổ chức một cách khoa học và sử dụng có hiệu quả những tài liệu đó. – Ở Việt Nam việc phân loại các tài liệu phông lưu trữ quốc gia VN gồm 3 giai đoạn + Giai đoạn 1: phân loại phông TLQGVN nói chung để xác định mạng lưới các kho lưu trữ + Giai đoạn 2: Phân loại tài liệu trong phạm vi các kho lưu trữ theo phông lưu trữ + Giai đoạn 3: Phân loại tài liệu trong các phông lưu trữ
Các đặc trưng thường được áp dụng để phân chia tài liệu phông lưu trữ quốc gia theo những khối, các kho lưu trữ? – Đặc trưng thời lỳ lịch sử: + Theo quan niệm chung các tài liệu được sản sinh mang dấu ấn của thời đại VD: con dấu + Mốc đánh dấu thời điểm chuyển biiến của thời lỳ lịch sử ở Việt Nam: 8/1945 – Đặc trưng nghĩa toàn quốc và nghĩa địa phương của tài liệu – Đặc trưng ngành hoạt động: KT, Ngoại giao, nội vụ, quốc phòng, văn hóa – Đặc trưng về phương pháp và kĩ thuật làm ra tài liệu VD: tài liệu phim ảnh khác với tài liệu ghi trên giấy
Câu 9: Những đặc trưng thường được áp dụng trong phân loại tài liệu trong một phông lưu trữ cụ thể? Có mấy loại phương pháp phân loại? – Định nghĩa phân loại tài liệu trong công tác lưu trữ: là căn cứ và những đặc trưng chủ yếu của tài liệu trong phông để phân chia chúng ra các nhóm, sắp xếp trật tự các nhóm và các đơn vị bảo quản trong từng nhóm nhằm sử dụng có hiệu quả tài lliệu của phông lưu trữ đó + Những đặc trưng: – Đặc trưng về cơ cấu tổ chức – Đặc trưng thời gian – Đặc trưng ngành hoạt động phân loại theo nhóm hay chức năng – Đặc trưng vấn đề: nội dung công việc phản ánh tài liệu – Đặc trưng tác giả hình thành tài liệu – Đặc trưng địa cư: các tài liệu hình thành trong các vùng lãnh thổ – Đặc trưng tên gọi: báo cáo, thông báo, quyết nghị,… + Các phương pháp phân loại: – Kiểu cơ cấu tổ chức – thời gian – Kiểu thời gian – cơ cấu tổ chức – Kiểu phương án mặt hoạt động – thời gian – mặt hoạt động Thường áp dụng cho các tỉnh về: CN, N2, đào tạo, Y tế – Kiểu phương án vấn đề – thời gian và thời gian – vấn đề (Một kiểu phương án phân loại gồm sự kiết hợp2 dặc trưng củ phương án phân loại) Câu 10: Trình bày phương án phân loại tài liệu phông lưu trữ theo phương án cơ cấu tổ chức – thời gian và ngược lại? phương án mặt hoạt động – thời gian và ngược lại
+ Phương án cơ cấu tổ chức – thời gian và ngược lại
VD: trường Đại học Văn hóa Hà Nội – Phương án cơ cấu tổ chức – thời gian I. Phòng hành chính tổng hợp I.1. năm 2005 hình thành bnhiêu tài liệu I.2. năm 2006 hình thành bnhiêu tài liệu … II. Phòng tổ chức cán bộ I.1. năm 2005 hình thành bnhiêu tài liệu I.2. năm 2006 hình thành bnhiêu tài liệu … III. Phòng kế toán I.1. năm 2005 hình thành bnhiêu tài liệu I.2. năm 2006 hình thành bnhiêu tài liệu … IV. Khoa Bảo tàng … – Phương án thời gian – cơ cấu tổ chức I. Năm 2005 I.1. Phòng hành chính tổng hợp hình thành bao nhiêu tài liệu I.2. Phòng tổ chức cán bộ hình thành được bnhiêu tài liệu … II. Năm 2006 … +Phương án mặt hoạt động – thời gian và ngược lại VD: Tỉnh Thái Nguyên – Phương án mặt hoạt động – thời gian I. Công nghiệp I.1. Năm 2005 I.2. Năm 2006 … II. Nông nghiệp I.1. Năm 2005 I.2. Năm 2006 … III. Y tế … – Phương án thời gian – mặt hoạt động I. Năm 2005 I.1. Công nghiệp I.2. Nông nghiệp I.3.Y tế … II. Năm 2006 …
(continue)
Share this:
Twitter
Facebook
Like this:
Số lượt thích
Đang tải…