là câu chuyện tưởng tượng kì ảo, giải thích hiện tượng lũ lụt và thể hiện sức mạnh, ước mong của người Việt cổ muốn chế ngự thiên tai. Đồng thời qua đó suy tôn và ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng.
Câu truyện được bắt nguồn từ thần thoại cổ về núi Tản Viên nhưng đã được lịch sử hóa thành truyền thuyết. Đây cũng là đặc trưng nôit bật với xu hướng lịch sử hóa của chuỗi truyền thuyết về thời đại các vua Hùng.
Soạn bài Sơn tinh, thủy tinh ngữ văn lớp 6
Đọc – hiểu văn bản
Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh gồm mấy đoạn? Mỗi đoạn thể hiện nội dung gì? truyện được gắn với thời đại nào trong lịch sử Việt Nam?
Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có thể chia thành ba đoạn:
– Đoạn 1. Từ đầu đến “mỗi thứ một đôi”: Vua Hùng thứ mười tám ra điều kiện kén rể.
– Đoạn 2. Tiếp theo đến “thần Nước đành rút quân”: Cuộc giao tranh cầu hôn giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh, kết quả Sơn Tinh thắng.
– Đoạn 3. Phần còn lại: Cuộc trả thù hằng năm với Sơn Tinh và những thất bại của Thủy Tinh.
Truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh được gắn với thời đại Hùng Vương – gắn với công cuộc trị thủy thời đại mở nước, dựng nước đầu tiên của người Việt cổ.
Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh, nhân vật chính là ai? Các nhân vật chính được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng, kì ảo như thế nào? Ý nghĩa tượng trưng của các nhân vật đó.
Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có hai nhân vật chính, đó là Sơn Tinh và Thủy Tinh.
Mỗi nhân vật chính đó được miêu tả bằng những chi tiết nghệ thuật tưởng tượng, kì ảo:
– Sơn Tinh: “Vẫy tay về phía đông, phía đông nổi cồn bãi; vẫy tay về phía tây, phía tây mọc lên từng dãy núi đồi”.
– Thủy Tinh: “Gọi gió, gió đến; hô mưa, mưa về”.
– Trong cuộc giao tranh:
+ Thủy Tinh hô mưa, gọi gió làm thành giông bão rung chuyển cả đất trời, dâng nước sông lên cuồn cuộn đánh Sơn Tinh
+ Sơn Tinh: Dùng phép lạ bốc từng quả đồi, dời từng dãy núi, dựng thành lũy đất, ngăn chặn dòng nước lũ. Nước sông dâng lên bao nhiêu, đồi núi dâng lên bấy nhiêu…
– Ý nghĩa tượng trưng của nhân vật
+ Sơn Tinh: Tài năng của Sơn Tinh đưa lại cho cuộc sống những điều tốt đẹp, xây dựng và làm cho cuộc sống sinh sôi nảy nở – là một phúc thần được mọi người yêu mến → Sơn Tinh tượng trưng cho khát vọng và khả năng chinh phục thiên tài của nhân dân ta ngày xưa.
+ Thuỷ Tinh: Tài năng của Thuỷ Tinh thể hiện sự tàn phá, huỷ diệt, mang lại hiểm hoạ cho cuộc sống. Thuỷ Tinh là một hung thần đáng sợ → Thuỷ Tinh tượng trưng cho lũ lụt đe doạ cuộc sống con người.
: Phân tích truyền thuyết Sơn Tinh, Thủy Tinh
Hãy nêu ý nghĩa của truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh.
Ý nghĩa của truyện:
Thủy Tinh là đại diện cho sức mạnh của mưa gió, bão lụt khủng khiếp hàng năm xảy ra ở lưu vực sông Hồng, gây phá hoại mùa màng và ảnh hưởng đến cuộc sống của người dân.
Sơn Tinh phản ánh sức mạnh vĩ đại của nhân dân ta hàng ngàn năm nay kiên trì đắp đê chế ngự nạn lũ lụt ở lưu vực sông Hồng hàng năm, đồng thời nói lên ước mơ chiến thắng thiên tai của người xưa để bảo vệ cuộc sống và mùa màng.
Hãy kể diễn cảm truyện “Sơn Tinh, Thuỷ Tinh”.
Muốn kể chuyện diễn cảm em phải nắm vững các sự việc và xác định giọng điệu thích hợp.
– Vua Hùng kén rể → Giọng hân hoan
– Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đến cầu hôn → Giọng điệu ngạc nhiên
– Vua Hùng ra điều kiện chọn rể→ Giọng điệu thể hiện sự băn khoăn
– Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đánh nhau → Giọng sôi nổi, dồn dập, hào hùng.
– Kết quả trận đánh → Giọng trầm xuống, lắng đọng.
– Đoạn cuối → Giọng chậm rãi.
Các em có thể tham khảo bài Kể diễn cảm truyện Sơn Tinh Thuỷ Tinh.
Từ truyện ” Sơn Tinh, Thuỷ Tinh” em nghĩ gì về chủ trương củng cố đê điều, trồng rừng và nghiêm cấm nạn phá rừng của Nhà nước ta hiện nay.
Chủ trương củng cố đê điều; nghiêm cấm nạn phá rừng; và trồng thêm hàng triệu héc ta rừng của nước ta hiện nay là hoàn toàn đúng đắn và nó được đưa rahằm mục đích ngăn chặn lũ lụt, bảo vệ môi trường sống.
Nạn lũ lụt hiện nay vẫn là một tai hoạ hàng đầu và sức ảnh hưởng của nó là vô cùng đáng sợ. Hàng năm ở nước ta trên cả ba miền BắcTrung Nam liên tiếp hết cơn lũ này, đến cơn lũ khác, thiệt hại lên tới hàng trăm tỉ đồng. Bao nhiêu nhà cửa, tài sản, bao nhiêu tính mạng của con người bị thiệt hại. Vì vậy hơn lúc nào hết chúng ta phải gấp rút tìm nhiều biện pháp hữu hiệu đế ngăn chặn lũ lụt.
– Con Rồng, cháu Tiên
– Bánh chưng, bánh giầy
– Thánh Gióng
– Chử Đồng Tử
– Hùng Vương chọn đất đóng đô
– Thành Phong Châu
– Con voi bất nghĩa
– Vua Hùng dạy dân cấy lúa
– Vua Hùng trồng kê tra lúa
– Vua Hùng đi săn
– Người anh hùng làng Dóng.
Soạn bài Sơn Tinh Thủy Tinh ngắn nhất
Đọc hiểu văn bản
Bài 1 trang 33 SGK Ngữ văn 6 tập 1
– Đoạn 1 (Từ đầu … mỗi thứ một đôi): Vua đưa ra điều kiện kén rể.
– Đoạn 2 (tiếp … đành rút quân): Cuộc giao tranh giữa hai vị thần, Sơn Tinh thắng.
– Đoạn 3 (còn lại): Cuộc trả thù hằng năm của Thủy Tinh và quy luật thất bại.
Bài 2 trang 34 SGK Ngữ văn 6 tập 1
Trong truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có hai nhân vật chính: Sơn Tinh và Thủy Tinh
– Nhân vật Sơn Tinh: có phép lạ, vẫy tay về phía tây nổi núi đồi, rời từng dãy núi dựng thành lũy chặn dòng nước
→ Nhân vật tượng trưng cho khát vọng khắc phục thiên tai của nhân dân ta
– Nhân vật Thủy Tinh: hô mưa gọi gió, làm rung chuyển trời đất
→ Nhân vật tượng trưng cho thảm họa, thiên tai, bão lũ.
Bài 3 trang 34 SGK Ngữ văn 6 tập 1
Truyện Sơn Tinh, Thủy Tinh có các ý nghĩa sau:
– Giải thích nguyên nhân của hiện tượng lũ lụt hằng năm.
– Thể hiện sức mạnh và ước mơ chế ngự bão lụt của người Việt cổ.
– Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng. Thần núi Tản Viên trở thành con rể vua Hùng có ý nghĩa đề cao quyền lực của các vua Hùng.
Luyện tập
Bài 1 trang 34 SGK Ngữ văn 6 tập 1
Đọc diễn cảm truyện Sơn Tinh Thủy Tinh
Kiến thức cần nhớ
1. Nội dung
– Vua Hùng Vương kén rể cho công chúa Mị Nương và cuộc thi tài giữa Sơn Tinh và Thủy Tinh.
2. Ý nghĩa truyện
– Giải thích, nghệ thuật hiện tượng mưa lũ lụt ở Miền Bắc nước ta mang tính chu kỳ năm/lần, qua tính ghen tuông dai dẳng của con người – thần nước
– Thể hiện sức mạnh, ước mơ chế ngự bão lụt của người Việt cổ
– Suy tôn, ca ngợi công lao dựng nước của các vua Hùng và của người Việt cổ
3. Nghệ thuật
– Tình huống truyện độc đáo
– Miêu tả sinh động hấp dẫn.
– Trí tưởng tượng phong phú, độc đáo
4. Tóm tắt truyện
Hùng Vương thứ mười tám muốn kén chồng cho con gái Mị Nương. Sơn Tinh (Thần Núi) và Thủy Tinh (Thần Nước) cùng đến cầu hôn. Nhà vua băn khoăn đưa ra yêu cầu sính lễ, ai đem sính lễ đến trước sẽ được lấy Mị Nương. Hôm sau Sơn Tinh đến trước, rước Mị Nương về. Thủy Tinh đến sau nổi giận, dâng nước đánh Sơn Tinh và thua trận. Từ đó hằng năm Thủy Tinh làm mưa bão trả thù Sơn Tinh.
Gợi ý thêm cho bạn: Kể tóm tắt truyện Sơn Tinh – Thủy Tinh
………
Có rất nhiều cách để các em tiếp cận và dễ nhớ bài nhất trong đó có làm bài trắc nghiệm. Vậy thì hãy thử sức của mình qua Trắc nghiệm bài Sơn Tinh, Thủy Tinh mà Đọc tài liệu đã biên tập xem sao?
Bài trước: Soạn bài Tìm hiểu chung về văn tự sự
Bài sau: Soạn bài Nghĩa của từ