Ý Nghĩa Của Văn Bản Bánh Trôi Nước / TOP 6 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View

1. Mở bài

Giới thiệu về bài thơ “Bánh trôi nước”: “Bánh trôi nước” là một trong những bài thơ nổi tiếng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương- người được mệnh danh là “Bà Chúa thơ Nôm” trong nền văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm đã làm nổi bật vẻ đẹp thể chất lẫn tâm hồn, đồng thời cho thấy số phận bấp bênh và đầy truân chuyên của người phụ nữ. Qua đó, tác phẩm đã thể hiện những giá trị nhân đạo vô cùng sâu sắc.

2. Thân bài

– Bài thơ “Bánh trôi nước” là lời khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ về cả hình thể và tâm hồn.

+ Trong câu thơ đầu tiên, tác giả đã miêu tả về màu sắc, hình dáng của chiếc bánh trôi để gợi lên vẻ đẹp về hình thể của người phụ nữ: “Thân em vừa trắng lại vừa tròn”.

+ Ở câu thơ thứ hai, số phận bấp bênh lênh đênh của người phụ nữ đã được làm nổi bật: “Bảy nổi ba chìm với nước non”.

+ Trong câu thơ thứ ba, số phận người phụ nữ được nhấn mạnh ở sự phụ thuộc và không có tiếng nói riêng: “Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”.

+ Câu thơ cuối khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ: “Mà em vẫn giữ tấm lòng son”.

– Thông qua việc làm nổi bật vẻ đẹp ngoại hình cũng như vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ thông qua số phận bấp bênh, chìm nổi, tác phẩm đã thể hiện những giá trị nhân đạo, nhân văn vô cùng sâu sắc:

+ đó là sự ý thức về xã hội bất công vùi dập người phụ nữ.

+ thấy được thái độ đồng cảm, trân trọng, đề cao vẻ đẹp của người phụ nữ.

3. Kết bài

Khái quát ý nghĩa của bài thơ: Như vậy, bài thơ “Bánh trôi nước” đã thể hiện rõ vẻ đẹp của người phụ nữ về cả hình thể và tâm hồn, cũng như số phận lênh đênh, chìm nổi bấp bênh nhưng vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng thủy thủy chung trong sáng.

Hướng dẫn soạn văn, soạn bài, học tốt bài

I. VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM

Hồ Xuân Hương (? – ?), hiện chưa rõ về lai lịch. Nhiều tài liệu cho rằng, bà là con Hồ Phi Diễn (1704 – ?), người làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ và sinh ra Hồ Xuân Hương. Hồ Xuân Hương từng sống ở Hà Nội. Bà gặp nhiều trắc trở về chuyện tình duyên.

Bài Bánh trôi nước được sáng tác theo thể thất ngôn tứ tuyệt (Đường luật). Bài gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, ngắt theo nhịp 4/3 truyền thống. Vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu 4.

1. Bài thơ này được làm theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, vì bài thơ tuân thủ đúng những quy định về luật thơ của thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (luật Đường):

– Bài thơ gồm bốn câu.

– Mỗi câu ngắt nhịp 4/3.

– Vần được gieo ở cuối các câu 1, 2, 4.

2. a) Với nghĩa thứ nhất, Hồ Xuân Hương đã miêu tả lại hình dáng của chiếc bánh cũng như các công đoạn làm ra chúng. Bánh có màu trắng của bột, bánh được nặn thành những viên tròn, bánh rắn hay nát đúng là phụ thuộc và tay người nặn (cho nước nhiều hay ít). Bánhluộc bằng cách đun sôi nước. Khi chín, bánh sẽ nổi lên.

b) Với nghĩa thứ hai, hình ảnh bánh trôi nước trở thành biểu tượng, biểu trưng cho người phụ nữ xưa, với những khía cạnh như:

– Phẩm chất: trong trắng, dù gặp cảnh ngộ vẫn giữ được sự son sắt, thủy chung, tình nghĩa.

– Thân phận: nổi trôi, bấp bênh giữa cuộc đời.

c) Trong hai nghĩa này, nghĩa thứ hai là nghĩa chính. Nghĩa trước là phương tiện để nhà thơ chuyển tải nghĩa thứ hai. Nhờ có nghĩa thứ hai mà bài thơ mới có giá trị tư tưởng.

Bài thơ này tương đối khó đọc bởi tác giả không biểu lộ trực tiếp cảm xúc, thái độ của mình. Nghe rất bình dị, mềm mỏng ( Thân em…) nhưng lại đầy gai góc, kiên định. Cần đọc nhẹ nhàng nhưng rành mạch, dứt khoát, chú ý những tính từ chỉ phẩm chất: trắng, tròn, rắn nát, tấm lòng son,…

-Hồ Xuân Hương lai lịch chưa thật rõ. Nhiều sách vẫn nói bà là con Hồ Phi Diễn (1704-?), quê ở làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An

-Hồ Xuân Hương là con vợ lẽ, ông thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ là người Bắc Kinh

-Gia đình Hồ Xuân Hương từng sống ở phường Khán Xuân, gần Hồ Tây của Hà Nội

-Hồ Xuân Hương được mệnh danh là Bà Chúa Thơ Nôm

1. Giá trị nội dung

-Bánh trôi nước là bài thơ có nhiều tầng ý nghĩa, với ý nghĩa tả thực là miêu tả chiếc bánh trôi nước trắng, tròn, chìm nổi

-Bài thơ là tiếng lòng cảm thông, xót xa cho thân phận lênh đênh, chìm nổi của người phụ nữ trong xã hội cũ. Là tiếng nói trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp phẩm chất trong sáng, tình nghĩa, sắt son của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa.

2. Giá trị nghệ thuật

-Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt

-Ngôn ngữ thơ bình dị, thành ngữ, mô-típ dân gian

-Sáng tạo trong việc xây dựng nhiều tầng ý nghĩa

I. Mở bài

-Giới thiệu về tác giả Hồ Xuân Hương

-Giới thiệu về bài thơ Bánh trôi nước (khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật)

II. Thân bài

1.Hình ảnh bánh trôi nước

-Hình dáng bên ngoài: trắng, tròn

-Cách thức làm bánh:

+Bảy nổi ba chìm

+Tùy thuộc vào sự khéo léo của người làm bánh: rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

-Nhân bánh có màu đỏ: tấm lòng son

⇒Tác giả miêu tả chiếc bánh trôi nước một cách căn kẽ, chi tiết, cụ thể, từ hình dáng bên ngoài, nhân bánh đến cách thức làm bánh. Nghĩa tả thực của bài thơ là hình ảnh chiếc bánh trôi nước trắng, tròn và luộc chưa chín thì chìm, chín rồi thì nổi.

2.Hình ảnh người phụ nữ

-Trắng, tròn: vẻ đẹp ngoại hình duyên dáng, nữ tính của người phụ nữ

-Số phận lênh đênh, chìm nổi, bấp bênh, phụ thuộc của người phụ nữ:

+Bảy nổi ba chìm

+Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn

-Vẻ đẹp tâm hồn với tấm lòng thủy chung, son sắt: tấm lòng son

⇒Với cách nói ẩn dụ, tác giả ca ngợi vẻ đẹp ngoại hình và tâm hồn của người phụ nữ, đồng thời, cảm thương sâu sắc cho số phận lênh đênh, chìm nổi, phụ thuộc của họ

III. Kết bài

-Khái quát giá trị nội dung và nghệ thuật của bài thơ:

+Nội dung: mượn hình ảnh chiếc bánh trôi nước, qua đó thể hiện sự trân trọng, ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ và sự cảm thương sâu sắc trước số phận chìm nổi của họ

+Nghệ thuật: thể thơ thất ngôn tứ tuyệt, ngôn ngữ bình dị, xây dựng nhiều tầng ý nghĩa,…

-Mở rộng: liên hệ với những câu ca dao viết về người phụ nữ bắt đầu bằng cụm từ “thân em”

Các bài Soạn văn lớp 7 siêu ngắn được biên soạn bám sát câu hỏi sgk Ngữ Văn lớp 7 Tập 1, Tập 2 giúp bạn dễ dàng soạn bài Ngữ Văn 7 hơn.

Lựa chọn câu để xem lời giải nhanh hơn

Câu 1 Trả lời câu 1 (trang 95 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Bài thơ Bánh trôi nước thuộc thể thơ gì? Vì sao lại xác định như vậy? Lời giải chi tiết:

Bài Bánh trôi nước thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật. Vì bài thơ có bốn câu, mỗi câu bảy chữ, hiệp vần ở chữ cuối câu 1, câu 2 và câu 4.

Câu 2 Trả lời câu 2 (trang 95 sgk Ngữ Văn 7 Tập 1): Nghĩa thứ nhất của bài thơ thuộc về nội dung miêu tả bánh trôi nước khi đang được luộc chín. Nghĩa thứ 2 thuộc về nội dung phản ánh vẻ đẹp, phẩm chất và thân phận của người phụ nữ trong xă hội cũ. Từ sự gợi ý trên em hãy trả lời các câu hỏi sau: a. Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước được miêu tả như thế nào? b. Với nghĩa thứ hai vẻ đẹp phẩm chất cao quý và thân phận chìm nổi của người phụ nữ được gợi lên như thế nào? c. Trong hai nghĩa, nghĩa nào quyết định giá trị bài thơ? Vì sao? Lời giải chi tiết:

a) Với nghĩa thứ nhất, bánh trôi nước đã được miêu tả như một vật thể có màu trắng của bột, hình dạng viên tròn, nếu nhào bột mà nhiều nước quá thì nát (nhão), ít nuớc quá thì rắn (cứng). Khi luộc trong nước sôi, bánh chín thì nổi lên, bánh chưa chín thì còn chìm xuống.

b) Với nghĩa thứ hai, người phụ nữ được gợi lên qua một số nét:

– Hình thể: trắng, đẹp

– Phẩm chất: không bị cảnh ngộ chi phối, luôn giữ lòng son sắt, thủy chung

– Thân phận: chìm nổi bấp bênh giữa cuộc đời.

c. Trong hai nghĩa này, nghĩa thứ hai là nghĩa chính. Nghĩa trước là phương tiện để nhà thơ chuyển tải nghĩa thứ hai. Nhờ có nghĩa thứ hai mà bài thơ mới có giá trị tư tưởng.

“Thân em như trái bần trôi, Gió dập sóng dồi biết tấp vào đâu” “Thân em như hạt mưa sa, Hạt vào đài các, hạt ra ruộng cày”

– Mối liên hệ: tác phẩm Bánh trôi nước và các bài ca dao bắt đầu bằng thân em, đều cho thấy số phận bấp bênh, bất hạnh của người phụ nữ trong xã hội cũ. Họ không có quyền tự quyết định số phận của mình.

Tác giả VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM 1. Tác giả

Hồ Xuân Hương chưa rõ năm sinh, năm mất, hiện chưa rõ về lai lịch. Nhiều tài liệu cho rằng, bà là con Hồ Phi Diễn (1704 – ?), người làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An.

Ông thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ và sinh ra Hồ Xuân Hương. Hồ Xuân Hương từng sống ở Hà Nội. Bà gặp nhiều trắc trở về chuyện tình duyên.

2. Thể loại

Bài Bánh trôi nước được sáng tác theo thể thất ngôn tứ tuyệt (Đường luật). Bài gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, ngắt theo nhịp 4/3 truyền thống. Vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu 4.

Bố cục Bố cục: 2 phần

– Phần 1 (2 câu đầu): Hình ảnh bánh trôi nước.

– Phần 2 (2 câu cuối): Thân phận, phẩm chất người phụ nữ qua hình ảnh bánh trôi nước.

ND chính

Bài thơ bày tỏ sự trân trọng vẻ đẹp, phẩm chất trong trắng, son sắt của người phụ nữ Việt Nam. Đồng thời thể hiện niềm cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ và lên án, tố cáo chế độ phong kiến.

chúng tôi