Ý Nghĩa Văn Bản Bánh Trôi Nước / Top 10 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 6/2023 # Top View | Bac.edu.vn

Nêu Ý Nghĩa Của Chính Của Bài Thơ Bánh Trôi Nước

1. Mở bài

Giới thiệu về bài thơ “Bánh trôi nước”: “Bánh trôi nước” là một trong những bài thơ nổi tiếng của nữ sĩ Hồ Xuân Hương- người được mệnh danh là “Bà Chúa thơ Nôm” trong nền văn học trung đại Việt Nam. Tác phẩm đã làm nổi bật vẻ đẹp thể chất lẫn tâm hồn, đồng thời cho thấy số phận bấp bênh và đầy truân chuyên của người phụ nữ. Qua đó, tác phẩm đã thể hiện những giá trị nhân đạo vô cùng sâu sắc.

2. Thân bài

– Bài thơ “Bánh trôi nước” là lời khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp của người phụ nữ về cả hình thể và tâm hồn.

+ Trong câu thơ đầu tiên, tác giả đã miêu tả về màu sắc, hình dáng của chiếc bánh trôi để gợi lên vẻ đẹp về hình thể của người phụ nữ: “Thân em vừa trắng lại vừa tròn”.

+ Ở câu thơ thứ hai, số phận bấp bênh lênh đênh của người phụ nữ đã được làm nổi bật: “Bảy nổi ba chìm với nước non”.

+ Trong câu thơ thứ ba, số phận người phụ nữ được nhấn mạnh ở sự phụ thuộc và không có tiếng nói riêng: “Rắn nát mặc dầu tay kẻ nặn”.

+ Câu thơ cuối khẳng định, ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ: “Mà em vẫn giữ tấm lòng son”.

– Thông qua việc làm nổi bật vẻ đẹp ngoại hình cũng như vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ thông qua số phận bấp bênh, chìm nổi, tác phẩm đã thể hiện những giá trị nhân đạo, nhân văn vô cùng sâu sắc:

+ đó là sự ý thức về xã hội bất công vùi dập người phụ nữ.

+ thấy được thái độ đồng cảm, trân trọng, đề cao vẻ đẹp của người phụ nữ.

3. Kết bài

Khái quát ý nghĩa của bài thơ: Như vậy, bài thơ “Bánh trôi nước” đã thể hiện rõ vẻ đẹp của người phụ nữ về cả hình thể và tâm hồn, cũng như số phận lênh đênh, chìm nổi bấp bênh nhưng vẫn giữ trọn vẹn tấm lòng thủy thủy chung trong sáng.

Soạn Bài : Bánh Trôi Nước

Hướng dẫn soạn văn, soạn bài, học tốt bài

I. VỀ TÁC GIẢ VÀ TÁC PHẨM

Hồ Xuân Hương (? – ?), hiện chưa rõ về lai lịch. Nhiều tài liệu cho rằng, bà là con Hồ Phi Diễn (1704 – ?), người làng Quỳnh Đôi, huyện Quỳnh Lưu, tỉnh Nghệ An. Ông thân sinh ra Bắc dạy học, lấy vợ lẽ và sinh ra Hồ Xuân Hương. Hồ Xuân Hương từng sống ở Hà Nội. Bà gặp nhiều trắc trở về chuyện tình duyên.

Bài Bánh trôi nước được sáng tác theo thể thất ngôn tứ tuyệt (Đường luật). Bài gồm bốn câu, mỗi câu bảy chữ, ngắt theo nhịp 4/3 truyền thống. Vần được gieo ở cuối câu 1, câu 2 và câu 4.

1. Bài thơ này được làm theo thể thất ngôn tứ tuyệt Đường luật, vì bài thơ tuân thủ đúng những quy định về luật thơ của thể thơ thất ngôn tứ tuyệt (luật Đường):

– Bài thơ gồm bốn câu.

– Mỗi câu ngắt nhịp 4/3.

– Vần được gieo ở cuối các câu 1, 2, 4.

2. a) Với nghĩa thứ nhất, Hồ Xuân Hương đã miêu tả lại hình dáng của chiếc bánh cũng như các công đoạn làm ra chúng. Bánh có màu trắng của bột, bánh được nặn thành những viên tròn, bánh rắn hay nát đúng là phụ thuộc và tay người nặn (cho nước nhiều hay ít). Bánhluộc bằng cách đun sôi nước. Khi chín, bánh sẽ nổi lên.

b) Với nghĩa thứ hai, hình ảnh bánh trôi nước trở thành biểu tượng, biểu trưng cho người phụ nữ xưa, với những khía cạnh như:

– Phẩm chất: trong trắng, dù gặp cảnh ngộ vẫn giữ được sự son sắt, thủy chung, tình nghĩa.

– Thân phận: nổi trôi, bấp bênh giữa cuộc đời.

c) Trong hai nghĩa này, nghĩa thứ hai là nghĩa chính. Nghĩa trước là phương tiện để nhà thơ chuyển tải nghĩa thứ hai. Nhờ có nghĩa thứ hai mà bài thơ mới có giá trị tư tưởng.

Bài thơ này tương đối khó đọc bởi tác giả không biểu lộ trực tiếp cảm xúc, thái độ của mình. Nghe rất bình dị, mềm mỏng ( Thân em…) nhưng lại đầy gai góc, kiên định. Cần đọc nhẹ nhàng nhưng rành mạch, dứt khoát, chú ý những tính từ chỉ phẩm chất: trắng, tròn, rắn nát, tấm lòng son,…

Bài 7. Bánh Trôi Nước

nhiệt liệt chào mừng các thầy các côđến dự giờ thăm lớp Kiểm tra bài cũ:1/ Đọc thuộc lòng đoạn trích “Côn Sơn ca” của nhà thơ Nguyễn Trãi.Văn bản “Côn Sơn ca” được viết theo thể thơ nào? Qua đoạn thơ, em thấy hình ảnh Nguyễn Trãi hiện lên như thế nào?H: Đây là loại bánh gì?Tiết 25:Văn bản BÁNH TRÔI NƯỚC.I/Đọc và tìm hiểu chung: 1/Tác giả,tác phẩm: Hồ Xuân Hương -Được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm-Quê:Làng Quỳnh Đôi,Quỳnh Lưu,Nghệ An.– “Bánh trôi nước” là bài thơ nổi tiếng,tiêu biểu cho phong cách nghệ thuật của bà. Nằm trong chùm thơ Nôm theo lối vịnh vật.

Chùm thơ Nôm theo lối vịnh vật:

-Vịnh cái quạt (2 bài)-Vịnh trái mít-Hang Cắc Cớ-Vịnh con ốc nhồi Kể,tả đối tượng,nhằm kí thác tâm tình.2/ Các chú thích khác: (SGK)BÁNH TRÔI NƯỚCThân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước nonRắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng son.-4 câu-Mỗi câu 7 tiếng-Gieo vần tiếng cuối các câu 1,2,4-nhịp:4/3Thất ngôn tứ tuyệtVề ngôn ngữ, bài thơ này có gì khác so với bài thơ “Nam Quốc sơn hà”?Ngôn ngữ thuần Việt,bình dịTiết 25:Văn bản BÁNH TRÔI NƯỚC.I/Đọc và tìm hiểu chung 1/Tác giả,tác phẩm:*Hồ Xuân Hương -Được mệnh danh là Bà chúa thơ Nôm-Quê:Làng Quỳnh Đôi,Quỳnh Lưu,Nghệ An.-Bài thơ ” Bánh trôi nước” là bài thơ nổi tiếng, tiêu biểu cho phong cách thơ Hồ Xuân Hương.Nằm trong chùm thơ Nôm viết theo lối vịnh vật của bà. 2/ Các chú thích khác: (SGK)

 3/Thể thơ: Thất ngôn tứ tuyệtBÁNH TRÔI NƯỚCThân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước nonRắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng son.II/Đọc -hiểu văn bản:* Bánh trôi nước -Bài thơ đa nghĩa 1Tả Thực bánh trôi nước:-Hình dạng:-Màu sắc:-Cách làm:-Cách luộc:-Nhân:tròntrắngCứng hay nhão do khâu làm bộtchưa chín thì bánh chìm,chín bánh nổi lên trên mặt nướcnhân đường phên màu đỏMiêu tả chân thực,sinh động2/Hình ảnh người phụ nữ trong xã hội xưa:

Tự hào Chấp nhận phụ thuộcniềm tin vào giá trị,tin vào phẩm giá.thân phận người phụ nữBÁNH TRÔI NƯỚCThân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước nonRắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng sonBÁNH TRÔI NƯỚCThân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước nonRắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng sonBÁNH TRÔI NƯỚCThân em vừa trắng lại vừa trònBảy nổi ba chìm với nước nonRắn nát mặc dầu tay kẻ nặnMà em vẫn giữ tấm lòng sonsử dụng hư từ,thành ngữ,lối nói trong ca dao

2/Hình ảnh người phụ nữ trong xã hội xưa-Hình thức: hoàn hảo,xinh đẹp-Thân phận: bấp bênh,phụ thuộc-Phẩm chất:trong trắng,sắt son,thuỷ chung,tình nghĩa

H: Văn bản bánh trôi nước có hai nội dung :a/ Miêu tả bánh trôi nước.b/ Phản ánh thân phận,phẩm chất của người phụ nữ trong xã hội cũ. Theo em nội dung nào quyết định giá trị của bài thơ?bH: :Hãy đọc một số bài ca dao bắt đầu bằng cụm từ thân em.Tìm mối liên hệ cảm xúc giữa bài thơ với những câu hát than thân thuộc ca chúng tôi đó em hiểu gì về thái độ,tình cảm của Hồ Xuân Hương đối với thân phận,phẩm chất của người phụ nữ xưa?-Thân em như trái bần trôiGió dập, sóng dồi biết tấp vào đâu.-Thân em như tấm lụa đàoPhất phơ giữa chợ biết vào tay ai-Thân em như giếng giữa đàngNgười khôn rửa mặt người phàm rửa chân-Thân em như miếng cau khôKẻ thanh tham mỏng,người thô tham dày-Thân em như hạt mưa saHạt vào đài các hạt ra ruộng càyThan thân Thái độ cảm thông cho thân phận chìm nổi của họ.Tiết 25:Văn bản BÁNH TRÔI NƯỚC I/Đọc và tìm hiểu chungII/Đọc -hiểu văn bản:III/Tổng kết: 1/Nội dung:Bài thơ cho ta thấy Hồ Xuân Hương vừa rất trân trọng vẻ đẹp,phẩm chất trong trắng sắt son của người phụ nữ Việt Nam ngày xưa,vừa cảm thương sâu sắc cho thân phận chìm nổi của họ.

1/Nghệ thuật:-Ngôn ngữ bình dị,dùng từ ngữ thuần Việt.-Ẩn dụ-Dùng thành ngữ,lối nói trong ca dao.

Bài tập củng cốH:Thể thơ của bài thơ Bánh trôi nước giống với thể thơ của bài thơ nào sau đây? a/ Nam quốc Sơn Hà b/ Côn Sơn ca c/ Phò giá về kinh d/ Cả a,b,c đều saiH: Qua hình ảnh Bánh trôi nước Hồ Xuân Hương muốn nói gì về người phụ nữ? a/ Vẻ đẹp về hình thể b/ Vẻ đẹp về tâm hồn c/Số phận bất hạnh d/ Vẻ đẹp và số phận long đong.adChuẩn bị ở nhà:-Học thuộc lòng bài thơ.-Làm bài tập luyện tập vào vở-Học thuộc bài ghi và ghi nhớ-Tiết sau học bài: Sau phút chia lichúc các em học tốt

Giáo Án Bài Bánh Trôi Nước

2. Kĩ năng 3. Thái độ 1. Ổn định tổ chức

– Kiểm tra sĩ số:

2. Kiểm tra đầu giờ 3. Bài mới

Hoạt động của GV và HS Kiến thức cần đạt

HĐ1. HDHS tìm hiểu văn bản” Bánh trôi nước”

A.Văn bản: Bánh trôi nước

I. Đọc và tìm hiểu chú thích

1. Đọc:

2. Tìm hiểu chú thích:

a.Tác giả:

– Hồ Xuân Hương (lai lịch chưa thật rõ)

– Từng sống ở phường Khán Xuân – Hồ Tây – HN

– Được mệnh danh: Bà Chúa Thơ Nôm

– Thơ bà có giọng điệu táo bạo, sắc sảo và có giá trị nhân đạo sâu sắc.

b. Từ khó: SGK

– GV yêu cầu học sinh đọc

– GV đọc mẫu, 2 HS đọc lại. HS nhận xét, GV nhận xét

H: Nêu vài nét tiêu biểu về tác giả Hồ Xuân Hương?

– GV nói qua về tiểu sử Hồ Xuân Hương.

– HS đọc chú thích SGK

H: Văn bản sử dụng phương thức biểu đạt nào? Thể thơ?

H:Theo em nội dung đó được triển khai theo bố cục nào?

? Em biết gì về bánh trôi nước?

3. Phân tích.

– Bài thơ có 2 lớp nghĩa:

+ Nghĩa 1: nghĩa đen: nói về bánh trôi nước

+ Nghĩa 2: nghĩa bóng: thân phận, phẩm chất của người phụ nữ.

H:Hình ảnh bánh trôi nước gợi cho em liên tưởng đến hình ảnh nào trong xã hội xưa?

H: Bài thơ miêu tả về chiếc bánh trôi ntn?

? Chi tiết được chọn ntn?Cách miêu tả và giới thiệu có theo trình tự nào không? T/dụng?

? Đọc bài em gặp mô típ quen thuộc nào trong ca dao? T/dụng của sự có mặt mô típ này ntn?

* Hình ảnh người phụ nữ:người phụ nữ.- Mô típ: “Thân em”:

– Phẩm chất, thân phận người phụ nữ.

+ Thân phận: Bảy nổi ba chìm: (thành ngữ được đảo ngược): Chìm nổi, bấp bênh giữa dòng đời, bị xã hội định đoạt số phận.

? ở lớp nghĩa thứ hai, hình ảnh bánh trôi nước đã bộc lộ được điều gì và bộc lộ như thế nào?

? T/dụng của việc s/d thành ngữ và đảo thành ngữ?

? Nghệ thuật tiêu biểu của câu 1 và câu 2 là gì? T/d?

? Em hiểu ntn về cụm từ tay kẻ nặn ở câu 3?

* Câu 3:

– Tay kẻ nặn: chế độ nam quyền, xã hội PK.

khác quyết định.

? Từ mặc dầu đứng giữa câu văn có ý nghĩa gì?

– “Mặc dầu”(giữa câu) như sự gắng gượng vươn lên để khẳng định mình.

4. Củng cố, luyện tập 5. Hướng dẫn về nhà

300 BÀI GIẢNG GIÚP CON HỌC TỐT LỚP 7 CHỈ 399K

Phụ huynh đăng ký mua khóa học lớp 7 cho con, được tặng miễn phí khóa ôn thi học kì. Cha mẹ hãy đăng ký học thử cho con và được tư vấn miễn phí. Đăng ký ngay!

Tổng đài hỗ trợ đăng ký khóa học: 084 283 45 85

Đã có app VietJack trên điện thoại, giải bài tập SGK, SBT Soạn văn, Văn mẫu, Thi online, Bài giảng….miễn phí. Tải ngay ứng dụng trên Android và iOS.

Theo dõi chúng tôi miễn phí trên mạng xã hội facebook và youtube:

Loạt bài Giáo án Ngữ văn lớp 7 chuẩn nhất của chúng tôi được biên soạn bám sát nội dung sgk Ngữ văn 7 Tập 1 và Tập 2 theo chuẩn Giáo án của Bộ GD & ĐT.